Najnowsze badanie przeprowadzone w Chinach pokazuje, iż tempo utraty uzębienia przez osoby starsze może być prostym wskaźnikiem ryzyka przedwczesnej śmierci. Wyniki analizy zespołu naukowców z Uniwersytetu Syczuańskiehgo opublikowano na łamach czasopisma „BMC Geriatrics”.
Czy liczba utraconych zębów może powiedzieć coś o długości życia? Według naukowców z Uniwersytetu Syczuańskiego – zdecydowanie tak. Badanie opublikowane w czasopiśmie „BMC Geriatrics” dowodzi, iż szybka utrata zębów u osób starszych wiąże się z istotnie wyższym ryzykiem zgonu. Co ważne, związek ten utrzymuje się choćby po uwzględnieniu wieku, chorób współistniejących, stylu życia czy liczby zębów w momencie rozpoczęcia obserwacji.
– Nasze wyniki pokazują, iż nie tylko liczba zębów, ale również tempo ich utraty ma znaczenie kliniczne – podkreślają autorzy badania, kierowani przez dr. Sena He, kardiologa z West China Hospital, wykładowcy Sichuan University. – Szybkie wypadanie zębów może być sygnałem pogarszającego się stanu zdrowia ogólnego i powinno skłaniać do szerszej diagnostyki.
Liczba zębów jako wskaźnik zdrowia i długowieczności
W analizie wzięto pod uwagę dane ponad 8 tys. osób objętych długofalowym chińskim badaniem populacyjnym CLHLS (Chinese Longitudinal Healthy Longevity Survey). Ich średnia wieku wynosiła 83 lata. Naukowcy obserwowali, jak zmienia się liczba zębów w kolejnych latach i obliczyli tempo ich utraty. Uczestników podzielono na cztery grupy: osoby, które nie traciły zębów, oraz te, które traciły je wolno, umiarkowanie lub szybko.
Podczas wynoszącej średnio 3,5 roku obserwacji zmarło 64% badanych. Po uwzględnieniu czynników zakłócających okazało się, iż ryzyko zgonu rosło wraz z tempem utraty zębów: o 11% przy wolnej utracie, o 20% przy umiarkowanej i aż o 33% przy szybkiej. Co więcej, każdy utracony ząb w ciągu roku wiązał się z 4-procentowym wzrostem ryzyka śmierci.
Autorzy zwracają uwagę, iż zjawisko to utrzymuje się niezależnie od liczby zębów na początku badania. Innymi słowy – choćby seniorzy, którzy mieli stosunkowo dużo zębów, ale zaczęli je tracić szybko, byli bardziej narażeni na wcześniejszy zgon.
Dlaczego zęby mają znaczenie dla długości życia?
Choć mechanizmy tego zjawiska nie są w pełni poznane, badacze wskazują kilka możliwych przyczyn. Utrata zębów może odzwierciedlać narastające procesy zapalne w organizmie, związane m.in. z chorobami przyzębia. Wiadomo również, iż osoby z mniejszą liczbą zębów mają gorsze możliwości żucia, co przekłada się na uboższą dietę, niedożywienie i osłabienie odporności.
– To, co dzieje się w jamie ustnej, nie pozostaje bez wpływu na cały organizm – zauważa dr Ningying Song, współautorka publikacji. – Utrata zębów może być wczesnym objawem ogólnego pogorszenia zdrowia, podobnie jak spadek masy ciała czy ograniczenie sprawności ruchowej.
Dodatkowym czynnikiem może być aspekt psychologiczny. Braki w uzębieniu często prowadzą do obniżonego nastroju, izolacji społecznej i mniejszej aktywności fizycznej – a te elementy także wiążą się z krótszym przeżyciem. Z badań wynika ponadto, iż osoby bezzębne częściej cierpią na choroby układu sercowo-naczyniowego i oddechowego.
Tempo utraty zębów – marker ryzyka ogólnego
Odkrycia chińskiego zespołu niosą istotne informacje dla lekarzy dentystów. Regularne monitorowanie postępu utraty zębów – nie tylko ich liczby – może stać się ważnym elementem oceny stanu zdrowia pacjenta w starszym wieku.
– Tempo utraty zębów może być tanim i łatwym do zastosowania markerem ryzyka ogólnego. Dentyści są często pierwszymi specjalistami, którzy mogą zauważyć przyspieszone pogarszanie się stanu uzębienia i skierować pacjenta na dalsze badania – podkreślają autorzy.
Choć w badaniu nie wykazano jednoznacznego wpływu noszenia protez na dłuższe przeżycie, wcześniejsze prace sugerują, iż uzupełnienie braków zębowych może poprawiać jakość życia i stan odżywienia, co pośrednio wpływa na zdrowie ogólne.
Źródło: https://bmcgeriatr.biomedcentral.com
