W Stanach Zjednoczonych około 10% wizyt stomatologicznych dzieci, podczas których zastosowano opioidy, zakończyło się przedawkowaniem lub utrwalonym stosowaniem tych leków. Największe ryzyko dotyczyło dzieci w wieku przedszkolnym – wynika z badania opublikowanego niedawno w czasopiśmie naukowym Amerykańskiego Towarzystwa Stomatologicznego.
Autorzy pracy zwracają uwagę, iż wiele dzieci, którym przepisano leki wysokiego ryzyka – takie jak opioidy i benzodiazepiny – doświadczało powikłań klinicznych, w tym konieczności hospitalizacji po leczeniu stomatologicznym.
– Uzyskane wyniki podkreślają konieczność ostrożności przy przepisywaniu opioidów oraz stosowania leczenia przeciwbólowego zgodnego z wytycznymi, opartego na lekach nieopioidowych – napisali autorzy badania z zespołu dr Katie Suda, dyrektor Centrum Oceny, Badań i Promocji Opieki Zdrowotnej w Veterans Affairs Pittsburgh Healthcare System.
Leki wysokiego ryzyka wciąż zbyt często przepisywane dzieciom
Opioidy i benzodiazepiny są wciąż stosunkowo często przepisywane w stomatologii dziecięcej. Wzorce ich podawania oraz związane z nimi działania niepożądane pozostają jednak słabo poznane.
Aby dokładniej określić skalę zjawiska i czynniki sprzyjające powikłaniom – także tym wymagającym hospitalizacji – naukowcy przeanalizowali dane z bazy MarketScan. Obejmowała ona pacjentów poniżej 18. roku życia, którzy w latach 2014-2019 odbyli wizytę stomatologiczną i otrzymali receptę na tzw. leki wysokiego ryzyka, w tym opioidy lub benzodiazepiny.
W analizie oceniano wyniki kliniczne w ciągu 7 dni po wizycie, takie jak hospitalizacje czy wizyty na izbie przyjęć. W przypadku opioidów badano również ryzyko przedawkowania w ciągu tygodnia oraz utrwalonego stosowania w okresie od 4 do 365 dni po wizycie. Spośród ponad 37,2 mln wizyt stomatologicznych, w prawie 270 tys. przypadków (204 tys. pacjentów) przepisano leki wysokiego ryzyka.
Ryzyko działań niepożądanych
W grupie pacjentów, którym zalecono opioidy, około 10% przypadków wiązało się z przedawkowaniem lub długotrwałym stosowaniem. Największe ryzyko obserwowano u dzieci w wieku 4 i 5 lat, a także u dziewcząt, pacjentów z chorobami przewlekłymi o złożonym przebiegu oraz u dzieci leczonych w trybie ambulatoryjnym.
Spośród wszystkich małoletnich pacjentów, którym przepisano leki wysokiego ryzyka, 4,3% wymagało hospitalizacji lub pilnej wizyty medycznej w ciągu tygodnia od wizyty u dentysty. Największe ryzyko odnotowano u dzieci w wieku 9-11 lat, u chłopców oraz u pacjentów z chorobami przewlekłymi.
Uzyskane wyniki jednoznacznie wskazują na potrzebę zachowania szczególnej ostrożności przy przepisywaniu opioidów dzieciom w leczeniu stomatologicznym. Amerykańscy badacze podkreślają zgodność swoich wniosków z aktualnymi wytycznymi klinicznymi, które rekomendują stosowanie leków nieopioidowych jako terapii pierwszego wyboru w leczeniu bólu u pacjentów pediatrycznych.
Praca pt. „High-risk medications in pediatric dentistry. Patterns, outcomes, and clinical implications” ukazała się 13 października w „Journal of the American Dental Association” (JADA).
Jakie działania z zakresu profilaktyki stomatologicznej są najskuteczniejsze u dzieci z niepełnosprawnością intelektualną, z którymi kooperacja jest utrudniona, a czasem choćby niemożliwa? – Przede wszystkim stawiamy na edukację rodziców w zakresie przestrzegania prawidłowej higieny jamy ustnej oraz stosowania profilaktyki fluorkowej – mówi dr n. med. Jan Kiryk, specjalista chirurgii stomatologicznej, adiunkt w Katedrze i Zakładzie Chirurgii Stomatologicznej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, który zajmuje się m.in. leczeniem stomatologicznym w znieczuleniu ogólnym osób z niepełnosprawnościami.
Źródła: https://www.drbicuspid.com/
https://jada.ada.org/
