U pacjentów zmagających się z chorobami dziąseł może występować wyższe ryzyko rozwoju zespołu sercowo-naczyniowo-nerkowo-metabolicznego (CKM), co wskazuje na celowość uwzględnienia zdrowia jamy ustnej w opiece kardiometabolicznej. To jeden z wniosków badania, które ukazało się pod koniec sierpnia w czasopiśmie „Diabetes Research and Clinical Practice”.
Zespół sercowo-nerkowo-metaboliczny (CKM – od ang. cardiovascular-kidney-metabolic syndrome) to koncepcja medyczna opisująca współwystępowanie i wzajemne powiązania chorób sercowo-naczyniowych, przewlekłej choroby nerek oraz zaburzeń metabolicznych, takich jak otyłość lub cukrzyca. Dysfunkcja jednego z tych układów zwiększa ryzyko uszkodzenia pozostałych, co wymaga zintegrowanego podejścia do diagnostyki i leczenia.
Autorzy pracy, reprezentujący trzy ośrodki badawcze w USA (Nowy Jork, Fort Worth, Phoenix) oraz jeden w Chinach (Szanghaj), zwracają uwagę, iż związek ten może tłumaczyć przyspieszenie wieku biologicznego (BAA, ang. biological age acceleration), mierzone na podstawie biomarkerów krwi.
– Lekarze prowadzący pacjentów z zespołem sercowo-nerkowo-metabolicznym powinni brać pod uwagę stan zdrowia jamy ustnej jako element kompleksowej opieki – napisali autorzy z zespołu pod kierownictwem dr. Xianga Qi z Rory Meyers College of Nursing, New York University.
Analizie poddano dane 3102 dorosłych w wieku od 30 do 79 lat, pochodzące z amerykańskiego programu NHANES (lata 2009–2014). Uczestników zakwalifikowano do grup: brak, łagodne, umiarkowane lub ciężkie zapalenie przyzębia – na podstawie utraty przyczepu klinicznego (CAL) oraz głębokości kieszonek przyzębnych (PPD).
Stopień zaawansowania zespołu CKM oceniano według pięciostopniowej skali, z zastosowaniem opublikowanych kryteriów dostosowanych do danych NHANES. Starzenie biologiczne mierzono dwoma złożonymi wskaźnikami. Wynik dodatni oznaczał szybsze starzenie niż wynika to z wieku metrykalnego, a wynik ujemny – profil biologicznie młodszy.
Zaawansowane CKM u 26% pacjentów z ciężkim zapaleniem przyzębia
W badaniu wykazano zależność typu dawka–odpowiedź pomiędzy ciężkością zapalenia przyzębia a stadium zespołu CKM. Zaawansowany CKM stwierdzono u 13% osób wolnych od zapalenia przyzębia, u 15% z łagodnym zapaleniem, u 20% z umiarkowanym oraz u 26% z ciężkim zapaleniem przyzębia (p < 0,001). W modelach skorygowanych ciężkie zapalenie przyzębia wiązało się z 1,5-krotnie wyższym ryzykiem (95% CI: 1,15–1,96; p = 0,003) znalezienia się na wyższym etapie CKM, natomiast umiarkowane zapalenie przyzębia zwiększało to ryzyko 1,28-krotnie (95% CI: 1,07–1,53; p = 0,008).
Dodatkowo, ciężkie zapalenie przyzębia wiązało się z ponad dwa razy wyższym prawdopodobieństwem rozwoju zaawansowanego CKM (OR = 2,05; p < 0,001). Każdy dodatkowy milimetr utraty przyczepu (CAL) lub głębokości kieszonek (PPD) podwyższał ryzyko wystąpienia zaawansowanego CKM od 12% do 28%.
Autorzy zwracają uwagę, iż nieuwzględnienie w badaniu osób powyżej 80. roku życia mogło prowadzić do niedoszacowania związku i ogranicza zastosowanie wyników w tej grupie wiekowej.
– Wyniki te podkreślają znaczenie zapalenia przyzębia jako istotnego czynnika w kontekście CKM i sugerują, iż przyspieszenie wieku biologicznego może być wspólnym ogniwem patofizjologicznym łączącym przewlekły stan zapalny w jamie ustnej z układami: sercowo-naczyniowym, nerkowym i metabolicznym – podsumowali autorzy pracy „Periodontitis, accelerated biological aging, and advanced stages in cardiovascular-kidney-metabolic syndrome in U.S. Adults: A mediation analysis”.
– Istnieje wiele badań wskazujących na to, iż choroba przyzębia ma duży wpływ na zdrowie ogólne. Wiąże się ją z chorobami układu sercowo-naczyniowego, reumatoidalnym zapaleniem stawów, preeklampsją czy cukrzycą – mówi prof. dr hab. n. med. Marta Cześnikiewicz-Guzik, kierownik Zakładu Periodontologii, Profilaktyki i Klinicznej Patologii Jamy Ustnej Instytutu Stomatologii Wydziału Lekarskiego UJ CM w Krakowie, specjalistka chirurgii stomatologicznej i periodontologii, autorka ponad 100 artykułów naukowych, członek Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego, Polskiego Towarzystwa Periodontologicznego oraz British Society of Periodontology.
Źródła: https://www.drbicuspid.com/
https://www.diabetesresearchclinicalpractice.com/
