Pacjenci, którym podawane są miejscowe środki znieczulające oparte na estrach, mogą być bardziej narażeni na poważne powikłania, także te wymagające hospitalizacji oraz skutkujące śmiercią. Tak wynika z badania, które ukazało się 31 marca w „International Dental Journal”.
Chociaż środki znieczulające są niezbędne, aby przeprowadzać bezpieczne i skuteczne zabiegi stomatologiczne, możliwe jest także ich działania niepożądane, w tym poważniejsze – wymagające hospitalizacji, a choćby skutkujące zgonem. Mniejsze ryzyko negatywnych skutków dla zdrowia występuje w przypadku użycia środków znieczulających opartych na amidach, takich jak lidokaina i artykaina.
– Uzyskane wyniki podkreślają, jak ważne jest łączenia danych z zakresu nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii z praktyką kliniczną, aby zwiększyć bezpieczeństwo pacjentów i zoptymalizować dobór środków znieczulających – napisali autorzy badania z zespołu dr. Ferita Bayrama z Katedry Chirurgii Jamy Ustnej i Szczękowo-Twarzowej Uniwersytet Marmara w Stambule.
Aby zbadać powikłania po zastosowaniu środków znieczulających w stomatologii, przeanalizowano raporty z Systemu Zgłaszania Zdarzeń Niepożądanych Amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków (FDA). Negatywne skutki opisano na podstawie danych demograficznych pacjentów i cech klinicznych, a powikłania po użyciu miejscowych znieczuleń estrowych i amidowych porównano pod kątem ich ciężkości.
Bezpieczniejsze znieczulenia amidowe
Analiza objęła 1956 stomatologicznych przypadków związanych ze zdarzeniami niepożądanymi po podaniu środków znieczulających. Spośród nich, istotnie wyższe ryzyko poważnych reakcji niepożądanych było związane ze środkami estrowymi (iloraz szans [OR]: 3,86; 95% przedział ufności [CI]: 2,77–5,39), natomiast niższe ryzyko negatywnych skutków występowało przy zastosowaniu środków opartych na amidach (OR: 0,24; 95% CI: 0,17–0,33).
Wyższe ryzyko poważnych działań niepożądanych było powiązane z użyciem środków estrowych, takich jak benzokaina (OR: 7,85; 95% CI: 4,81–12,91). Natomiast środki amidowe, takie jak lidokaina (OR: 0,59; 95% CI: 0,48–0,71) i artykaina (OR: 0,63; 95% CI: 0,52–0,76), wykazywały niższe ryzyko komplikacji.
Zwiększone ryzyko hospitalizacji występowało po zastosowaniu benzokainy (OR: 2,96; 95% CI: 1,99–4,39) i ogólnie środków estrowych (OR: 2,19; 95% CI: 1,54–3,11). Natomiast zastosowanie środków amidowych wiązano ze znacznie mniejszym ryzykiem hospitalizacji (OR: 0,46; 95% CI: 0,32–0,65).
Jeśli chodzi o zdarzenia zagrażające życiu, benzokaina wykazała silny związek (OR: 2,94; 95% CI: 1,98–4,36), podczas gdy środki amidowe, takie jak lidokaina (OR: 0,80; 95% CI: 0,55–1,15) i artykaina (OR: 0,55; 95% CI: 0,37–0,82), stwarzały niższe ryzyko.
Również ryzyko zgonu było znacznie wyższe u osób, którym podano benzokainę (OR: 2,56; 95% CI: 1,12–6,12) oraz ogólnie miejscowe środki estrowe (OR: 2,66; 95% CI: 1,25–5,71). Natomiast zastosowanie artykainy wiązało się z istotnie niższym ryzykiem śmierci pacjenta (OR: 0,35; 95% CI: 0,16–0,81).
Trzeba zauważyć, iż badanie opierało się na dobrowolnym zgłaszaniu przypadków, co wprowadza możliwość błędu i niedoszacowania. Dlatego autorzy przyznali, iż w przyszłości należy przeprowadzić dalsze badania z większą liczbą przypadków i zastosowaniem prospektywnych metod kohortowych, aby potwierdzić te wyniki.
– Stosowanie preparatów estrowych może wiązać się z wyższym ryzykiem poważnych działań niepożądanych, co potwierdza mniejsze ryzyko związane z użyciem lidokainy i artykainy, które w stomatologii są dominującymi miejscowymi środkami znieczulającymi – podsumowali autorzy pracy pt. „Analysis of Adverse Events Associated With Dental Local Anaesthetics Using Food and Drug Administration Adverse Event Reporting System Data”.
– Zaburzenia krzepnięcia krwi u pacjentów to zagadnienie, które budzi obawy u lekarzy praktycznie każdej specjalności – mówi w rozmowie z Dentonetem dr n. med. Magdalena Górska-Kosicka z Kliniki Zaburzeń Hemostazy i Chorób Wewnętrznych IHIT w Warszawie.
Źródła: https://www.drbicuspid.com/
https://www.sciencedirect.com/