📘 Scenariusze adaptowane do przedmiotów szkolnych dla uczniów z ASD eBook 22 zł

Dostosowania do poszczególnych przedmiotów. Praktyczne rozwiązania dla nauczycieli i terapeutów

Praktyczny eBook ze scenariuszami lekcji adaptowanych dla uczniów z ASD – gotowe rozwiązania, checklisty i narzędzia wspierające nauczyciela i terapeutę dostosowane do potrzeb ucznia. Kup i wykorzystaj od razu w klasie!

📘 „Scenariusze adaptowane do przedmiotów szkolnych dla uczniów z ASD” to kompleksowy przewodnik stworzony z myślą o nauczycielach, terapeutach i pedagogach, którzy pracują z uczniami ze spektrum autyzmu. Zawiera przykładowe scenariusze lekcji z różnych przedmiotów szkolnych (matematyka, język polski, przyroda, plastyka, technika, wychowanie fizyczne) wraz z instrukcjami dla ucznia, uwagami adaptacyjnymi oraz narzędziami wspierającymi.

Dzięki temu eBookowi:
✅ dowiesz się, jak tworzyć scenariusze lekcji dostosowane do indywidualnych potrzeb uczniów z ASD,
✅ otrzymasz checklisty, karty pracy i pomoce wizualne, które ułatwią nauczanie,
✅ poznasz przykłady adaptacji dydaktycznych i terapeutycznych popartych praktyką i literaturą fachową,
✅ nauczysz się monitorować postępy ucznia i współpracować z rodzicami oraz zespołem nauczycieli,
✅ zyskasz nowe źródło gotowych materiałów, które od razu możesz wykorzystać w klasie.

📌 To nie tylko zbiór scenariuszy, ale również warsztat pracy nauczyciela – praktyczne narzędzie wspierające proces edukacyjny, które łączy teorię z praktyką i odpowiada na realne potrzeby uczniów z ASD.

„Adaptacje w edukacji nie są obniżeniem wymagań, ale drogą do dostępności i równości szans.”

Tytuł: Scenariusze adaptowane do przedmiotów szkolnych dla uczniów z ASD
Podtytuł: Praktyczne rozwiązania dla nauczycieli i terapeutów
Autor: autyzmwszkole.com
Rok wydania: 2025

👉 Ebooki wraz z opisem znajdują się w zakładce „eBooki” i na głównym szablonie strony autyzmwszkole.com.

Dziękujemy za zakup naszego eBooka! 💙 Wspierasz tym samym rozwój strony i powstawanie nowych, praktycznych materiałów dla nauczycieli, terapeutów i rodziców.

Spis treści

Wprowadzenie

1.1 Cel eBooka
1.2 Dlaczego adaptacje są niezbędne w edukacji uczniów z ASD
1.3 Założenia metodyczne

2. Podstawy adaptacji w edukacji uczniów z ASD

2.1 Charakterystyka funkcjonowania ucznia z ASD
2.2 Wyzwania w dostosowaniach do przedmiotów szkolnych
2.3 Zasady uniwersalnego projektowania dla wszystkich (UDL)
2.4 Rola IPET, WOPFU i rewalidacji w planowaniu lekcji

Przykład wizualny (mapa myśli):

• Centrum: „Adaptacje w szkole”
  • gałąź: Struktura
  • gałąź: Wizualizacje
  • gałąź: Tempo pracy
  • gałąź: Wsparcie sensoryczne
  • gałąź: Komunikacja

3. Schemat tworzenia adaptowanego scenariusza lekcji

3.1 Strukturyzacja: plan lekcji krok po kroku
3.2 Elementy obligatoryjne w scenariuszu (cele, materiały, wsparcia, adaptacje)
3.3 Checklista dostosowań (język, tempo, wizualizacje, manipulatywy, zadania alternatywne)
3.4 Monitorowanie i ewaluacja postępów

Przykładowy schemat lekcji (rysunek blokowy):

1. Wprowadzenie – obrazek, pytanie wprowadzające
2. Część główna – ćwiczenia z adaptacjami (np. karty obrazkowe)
3. Podsumowanie – krótkie pytania kontrolne / karta „Zrozumiałem”
4. Ewaluacja – zaznaczenie buźki na karcie nastroju

4. Przykładowe scenariusze adaptowane (przedmioty i klasy)

Dla każdego scenariusza: cele, przebieg, materiały, uwagi adaptacyjne

• 4.1 Matematyka – klasa 1–3
  Przykład: Dodawanie do 10 przy użyciu klocków LEGO.
  • Adaptacja: użycie kolorowych elementów, przerwy sensoryczne.
• 4.2 Język polski – klasa 1–3
  Przykład: Czytanie sylabowe z kartami obrazkowymi.
  • Adaptacja: proste zdania, obrazki wspierające zrozumienie.
• 4.3 Przyroda / przyrodnicze zagadnienia – klasa 1–3
  Przykład: „Części drzewa” – schemat drzewa + karta do uzupełnienia.
• 4.4 Plastyka / edukacja artystyczna
  Przykład: Malowanie palcami z opcją wyboru narzędzi (pędzel, gąbka, kreda).
• 4.5 Technika
  Przykład: Składanie prostych modeli papierowych – krok po kroku.
• 4.6 Wychowanie fizyczne
  Przykład: Tor przeszkód z możliwością wyboru aktywności i dostosowaniem intensywności.

5. Wersje dostosowane: warianty dla różnych potrzeb

5.1 Uczeń z trudnościami w koncentracji – krótkie zadania, przerwy ruchowe.
5.2 Uczeń o niskich kompetencjach językowych – piktogramy, komunikacja AAC.
5.3 Uczeń z nadwrażliwością sensoryczną – wyciszające pomoce, słuchawki wygłuszające.
5.4 Uczeń wymagający wsparcia ruchowego – modyfikacje ćwiczeń fizycznych.

6. Materiały pomocnicze i pomoce dydaktyczne

6.1 Narzędzia, piktogramy, mapy myśli
6.2 Manipulatywy i konkretne przedmioty
6.3 Dostosowania, zadania alternatywne
6.4 Checklista błędów i lista samokontroli

7. Wdrażanie i monitorowanie efektów

7.1 Jak wprowadzić adaptacje w klasie — krok po kroku
7.2 Komunikacja z rodzicami, zespołem nauczycielskim
7.3 Monitorowanie, dokumentacja, modyfikacje
7.4 Przykłady ewaluacji — co sprawdzać?

Przykład tabelki monitorowania:
| Imię ucznia | Cel | Strategia adaptacji | Postęp (✓/✗) | Uwagi |

8. Wyzwania i rozwiązania — pytania nauczycieli

8.1 Co zrobić, gdy uczeń się nie zaangażuje?
8.2 Jak radzić sobie z różnicą tempa w klasie?
8.3 Co, jeżeli materiał programu jest zbyt wymagający?
8.4 Scalanie grup o różnym poziomie

9. Zasoby i bibliografia

9.1 Lista narzędzi, stron, pomocy online
9.2 Literatura fachowa (np. Temple Grandin, Barry Prizant – SCERTS)
9.3 Własne pliki (szablony scenariuszy, checklisty adaptacji)

Załączniki

Wstęp

W edukacji uczniów z ASD (zaburzeń ze spektrum autyzmu) adaptacje nie są „uproszczeniem”, ale kluczem do dostępności. Ten eBook powstał po to, by dostarczyć nauczycielom i terapeutom gotowe scenariusze lekcji adaptowanych do różnych przedmiotów, z uwzględnieniem specyficznych potrzeb uczniów z ASD.

Każdy rozdział zawiera praktyczne wskazówki, przykłady modyfikacji, tabele oraz komentarze z doświadczeń. Możesz traktować go jako warsztatowy przewodnik, który ułatwi codzienną pracę w klasie.

Wprowadzenie

1.1 Cel eBooka

Celem niniejszego eBooka jest dostarczenie praktycznych narzędzi, scenariuszy i wskazówek dla nauczycieli, pedagogów specjalnych, terapeutów i wychowawców, którzy na co dzień pracują z uczniami ze spektrum autyzmu (ASD) w szkole.

• Z perspektywy dydaktycznej, publikacja ma pokazać, jak w prosty sposób dostosować program szkolny do indywidualnych potrzeb ucznia, bez konieczności rezygnacji z realizacji podstawy programowej.
• Z perspektywy terapeutycznej, ma wspierać nauczycieli w integrowaniu elementów wspierających rozwój społeczny, emocjonalny i komunikacyjny ucznia w ramach codziennych lekcji.
• Z perspektywy naukowej, eBook opiera się na aktualnych badaniach w obszarze edukacji specjalnej, neuropsychologii i pedagogiki włączającej (m.in. Barry Prizant, Temple Grandin, UDL – Universal Design for Learning).

👉 Cel praktyczny: aby każdy nauczyciel, choćby bez doświadczenia w pracy z dzieckiem z ASD, mógł otworzyć scenariusz i od razu poprowadzić zajęcia w sposób przyjazny i dostępny.

1.2 Dlaczego adaptacje są niezbędne w edukacji uczniów z ASD

Adaptacje edukacyjne nie są „ułatwieniem” — są warunkiem równego dostępu do wiedzy i rozwoju. Badania wskazują, iż uczniowie z ASD przetwarzają informacje inaczej:

• Przetwarzanie sensoryczne – nadwrażliwość na dźwięki, światło czy dotyk może zakłócać koncentrację (Tomchek & Dunn, 2007).
• Przetwarzanie językowe – uczeń może mieć trudności w rozumieniu języka metaforycznego i złożonych poleceń.
• Myślenie konkretno-obrazowe – często łatwiej uczą się poprzez schematy, piktogramy i manipulatywy (Grandin, 2006).
• Regulacja emocji i uwagi – nieprzewidywalne sytuacje w klasie mogą powodować lęk, frustrację czy wycofanie.

Dlatego adaptacja nie jest luksusem, ale koniecznością. Umożliwia uczniowi:

• realne uczestnictwo w zajęciach,
• rozwijanie potencjału poznawczego,
• budowanie pozytywnych doświadczeń szkolnych, które przekładają się na dobrostan emocjonalny.

Zgodnie z ideą edukacji włączającej, adaptacje wspierają nie tylko ucznia z ASD, ale często całą klasę, np. gdy wizualizacja treści pomaga także innym dzieciom w zrozumieniu materiału.

1.3 Założenia metodyczne

Podstawą scenariuszy adaptowanych jest połączenie zasad dydaktyki specjalnej, terapii pedagogicznej i podejścia inkluzyjnego. W eBooku zastosowane są następujące filary metodyczne:

1. Strukturyzacja – lekcja powinna być przewidywalna, podzielona na etapy, z jasno zaznaczonym początkiem i końcem.
   • Przykład: wizualny plan dnia na tablicy, sygnał rozpoczęcia i zakończenia zajęć.
2. Wielokanałowość – łączenie kanałów wzrokowego, słuchowego i kinestetycznego w nauczaniu.
   • Przykład: przy wprowadzaniu nowego pojęcia użyj słowa, obrazka i gestu.
3. Małe kroki i powtarzalność – materiał wprowadzany w krótkich porcjach, wielokrotnie powtarzany w różnych kontekstach.
   • Przykład: dodawanie ćwiczone najpierw na klockach, potem na kartach, potem w zeszycie.
4. Indywidualizacja – scenariusze zawierają warianty dostosowane do poziomu funkcjonowania ucznia (język, tempo, poziom trudności).
5. Wspieranie samoregulacji – wplecenie w lekcję mikro-przerw, technik oddechowych, zadań wyciszających.
   • Przykład: po intensywnym ćwiczeniu ruchowym – krótka zabawa oddechowa „dmuchamy piórko”.
6. Ocena formatywna – monitorowanie nie tylko efektu końcowego, ale i procesu uczenia się.
   • Przykład: karta „Rozumiem – potrzebuję powtórki – potrzebuję pomocy”.

„Dzieci z autyzmem nie potrzebują świata uproszczonego, ale świata zrozumiałego.” – Temple Grandin

👉 Ebooki wraz z opisem znajdują się w zakładce „eBooki” i na głównym szablonie strony autyzmwszkole.com.

👉 Powiązane eBooki: