Piekący, dławiący lub ściskający ból w klatce piersiowej, który trwa ponad 20 minut i narasta, a do tego promieniuje do lewego ramienia, szyi czy szczęki. Do tego duszności, zlewne poty i zawroty głowy – to klasyka objawów zawału. Raczej trudno je przeoczyć lub z czymś pomylić. Problem w tym, iż ponad połowa osób ma nietypowe objawy ataku serca.
Zawał serca bez bólu w klatce piersiowej? Bardzo możliwe
Dane epidemiologiczne i kliniczne z rejestrów ostrego zawału mięśnia sercowego (AMI) pokazują, iż 50 – 67 procent osób, które dostaje zawał, ma nietypowe objawy. Dotyczy to zwłaszcza kobiet (szczególnie po 50. roku życia), osób starszych i tych, którzy mają choroby towarzyszące.
Osiem na dziesięć osób z zawałem w ogóle nie ma bólu klatki piersiowej. A na co najczęściej się skarżą?
Refluks mylony z zawałem. Szczególnie u kobiet
Co piąta z zawałem zgłasza lekarzom tylko ból w nadbrzuszu i refluks. A prawie połowa skarży się na nasilenie odbijania, takiego, jakie zdarza się po posiłku.
Niestety, pacjenci i mniej doświadczeni lekarze mogą pomylić te objawy z chorobą układu pokarmowego, co opóźnia postawienie rozpoznania i wdrożenie leczenia, a w efekcie pogorszenie rokowań chorego. jeżeli nie zostanie wykonane EKG, zdiagnozowanie zawału nie jest możliwe.
"Brzuszna maska zawału" to nietypowe, pozbawione klasycznego bólu wieńcowego w klatce piersiowej objawy: ból nadbrzusza lub okolicy prawego łuku żebrowego, nudności, wymioty, uczucie pełności, wzdęcia, refluks, któremu towarzyszą duszność, nudności, niepokój, zimne poty czy kołatanie serca. Takie objawy powinny budzić czujność. "Ciche" zawały zdarzają się często u osób z cukrzycą, starszych czy miażdżycą.
Refluks żołądkowo-przełykowy może powodować ból w klatce piersiowej, nasilający się po posiłkach albo w pozycji leżącej. I okazuje się, iż często jest mylony z ostrym zespołem wieńcowym. Co prowadzi niestety do pomyłek w diagnozie i opóźnieniu leczenia. Skąd się bierze to podobieństwo objawów?
Oba schorzenia współdzielą mechanizmy bólowe, m.in. przez zbieżność unerwienia serca i przełyku oraz zmianę "szlaków" bólowych przez stan zapalny przełyku (np. GERD).
To zawał. Dzwoń po karetkę, zamiast do rodziny i znajomych
Zawał serca to stan niedokrwienia mięśnia sercowego, które prowadzi do jego uszkodzenia (martwicy). Najczęściej przyczyną jest zamknięcie jednego z naczyń wieńcowych, które dostarczają krew do narządu, przez skrzep powstający na skutek pęknięcia blaszki miażdżycowej. Im wcześniej rozpocznie się leczenie zawału (otwarcie tętnicy wieńcowej), tym więcej mięśnia sercowego można uratować.
Najlepsze rokowanie mają pacjenci, u których leczenie rozpoczęto w ciągu pierwszej godziny od wystąpienia objawów. Jest to tzw. złota godzina. Zwykle po 3–6 godzinach umiera cały obszar mięśnia sercowego zaopatrywany przez zamkniętą tętnicę wieńcową i wtedy te zmiany są nieodwracalne.
Zawał serca jest stanem zagrożenia życia i wymaga niezwłocznego wezwania karetki pogotowia ratunkowego. Leczenie się na własną rękę, dzwonienie do rodziny, znajomych czy lekarza rodzinnego to zbędne czynności, które opóźniają wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Pamiętaj, iż wiele osób uratowałoby życie, gdyby wiedziało, iż objawy gastryczne to czasem sygnał, by dzwonić po pogotowie, a nie pytać chatGPT o sposoby na zgagę. jeżeli masz wątpliwości, co ci dolega, skonsultuj się z lekarzem lub wezwij karetkę, bo lepiej robić to za często, niż o raz za mało.
