- Czym naprawdę jest mindful eating i dlaczego ma znaczenie?
- Jak mindful eating wpływa na trawienie?
- Jedzenie jako rytuał troski – wpływ na emocje, nawyki i relację z ciałem
Współczesny świat uczy nas życia w biegu. Praca, dom, dzieci, obowiązki, media społecznościowe – wszystko wymaga uwagi, a my często działamy jak na autopilocie. Jedzenie – czynność fundamentalna dla zdrowia i samopoczucia – coraz częściej staje się tylko kolejnym punktem do odhaczenia na liście zadań. Tymczasem powrót do uważności przy stole, czyli praktyki znanej jako mindful eating, może zdziałać więcej niż niejedna dieta-cud czy suplement. To podejście, które łączy psychologię, medycynę i filozofię uważności, wprowadzając realne zmiany nie tylko w zdrowiu fizycznym, ale i w relacji z samym sobą.
Czym naprawdę jest mindful eating i dlaczego ma znaczenie?
Mindful eating (uważne jedzenie) to praktyka świadomego i obecnego uczestnictwa w procesie jedzenia – od momentu sięgania po składniki, aż po ostatni kęs. Jej korzenie sięgają filozofii mindfulness, czyli uważności – stanu pełnej obecności w danej chwili bez oceniania czy rozpraszania się. Uważne jedzenie nie jest metodą odchudzania, choć często prowadzi do spadku wagi. Nie jest też kolejną dietą – to raczej powrót do naturalnego dialogu z ciałem.
W świecie pełnym jedzenia dostępnego 24/7 często nie jemy z głodu, ale z nudy, frustracji, niepokoju lub po prostu z przyzwyczajenia. Mindful eating pomaga na nowo rozróżnić głód fizyczny od emocjonalnego i zrozumieć, dlaczego, co, kiedy i jak jemy.
Praktyka mindful eating zakłada m.in.:
- Zatrzymanie się przed posiłkiem i zwrócenie uwagi na uczucie głodu, emocje i potrzeby ciała.
- Obserwowanie jedzenia wszystkimi zmysłami: koloru, zapachu, tekstury, dźwięku chrupania, temperatury.
- Powolne jedzenie, dokładne przeżuwanie i zauważanie, kiedy pojawia się sytość.
- Brak rozpraszaczy – telefonów, telewizji, rozmów o stresujących tematach czy jedzenia „przy okazji”.
- Wdzięczność za posiłek – za produkty, ich pochodzenie, pracę ludzi, którzy je stworzyli.
Choć brzmi to jak luksus w dzisiejszym świecie, tak naprawdę to powrót do naturalnego rytmu, który istniał, zanim życie przyspieszyło.
Jak mindful eating wpływa na trawienie?
Trawienie zaczyna się znacznie wcześniej niż w żołądku. Już sam widok i zapach jedzenia pobudza ślinianki i przygotowuje układ pokarmowy do działania. Kiedy jemy w pośpiechu – na stojąco, w samochodzie, między spotkaniami – organizm nie ma szans aktywować pełnego zestawu enzymów trawiennych. W efekcie jedzenie zalega w żołądku, fermentuje, a my zmagamy się z niestrawnością, wzdęciami czy ospałością po posiłku.
Mindful eating aktywuje układ przywspółczulny (parasympatyczny), odpowiedzialny za stan „odpocznij i traw”. Gdy jesteśmy zrelaksowani i skupieni na jedzeniu:
- wzrasta produkcja śliny, zawierającej enzymy trawiące węglowodany już w jamie ustnej,
- lepiej przeżuwamy – a to pierwszy, najważniejszy etap trawienia mechanicznego i chemicznego,
- żołądek dostaje sygnał do produkcji kwasu solnego i enzymów,
- układ pokarmowy działa sprawniej, a jelita lepiej wchłaniają składniki odżywcze,
- zmniejsza się ryzyko refluksu, gazów, zaparć czy uczucia „kamienia w żołądku”.
Co ciekawe, jedzenie w uważności wpływa choćby na florę jelitową – stres i szybkie jedzenie mogą zaburzać mikrobiom, podczas gdy spokojne spożywanie posiłków sprzyja równowadze mikroorganizmów. A przecież to właśnie jelita są często nazywane naszym „drugim mózgiem” – ich zdrowie wpływa na nasz nastrój, odporność, sen i ogólne samopoczucie.




Jedzenie jako rytuał troski – wpływ na emocje, nawyki i relację z ciałem
Uważne jedzenie to coś więcej niż technika – to akt samowspółczucia. Dając sobie czas i uwagę podczas posiłku, uczymy się słuchać swojego ciała zamiast go kontrolować. Zamiast liczyć kalorie – obserwujemy, jak czujemy się po danym jedzeniu. Zamiast zakazywać sobie słodyczy – pytamy: czy naprawdę tego potrzebuję?.
Mindful eating pomaga przerwać cykl emocjonalnego jedzenia – sięgania po jedzenie w odpowiedzi na stres, smutek, nudę czy zmęczenie. Pozwala rozwinąć świadomość emocji i nauczyć się reagować na nie w zdrowszy sposób. W efekcie:
- zmniejsza się liczba napadów objadania się,
- wzrasta akceptacja własnego ciała,
- poprawia się nastrój i spada poziom stresu,
- łatwiej utrzymać naturalną wagę bez obsesyjnej kontroli.
W praktyce oznacza to więcej lekkości psychicznej, więcej zaufania do siebie i mniej karcenia się za „złe” wybory. Uważne jedzenie nie wyklucza przyjemności – wręcz przeciwnie, smakujemy więcej, jedząc mniej. To sztuka celebrowania codzienności.
Na zakończenie: od czego zacząć?
Nie musisz od razu jeść każdego posiłku w ciszy i skupieniu. Wystarczy mały krok. Spróbuj:
- Położyć widelec po każdym kęsie i poczuć smak potrawy.
- Zadać sobie pytanie: Czy jestem głodny, czy potrzebuję czegoś innego – może odpoczynku, może przytulenia?
- Jeść pierwszy posiłek dnia bez rozpraszaczy – choćby jeżeli to tylko kilka minut.
- Podziękować w myślach za jedzenie, zanim zaczniesz jeść.
Pamiętaj – mindful eating to nie perfekcja, tylko praktyka. Z każdym świadomym kęsem budujesz zdrowszą relację ze sobą.
Mindful eating to najtańszy i najbardziej dostępny sposób, by poprawić zdrowie, trawienie i samopoczucie. Bez suplementów, bez detoksów, bez presji. W Biogo wierzymy, iż prawdziwe zdrowie zaczyna się od świadomości – i serdecznie zapraszamy Cię do odkrywania tej drogi z nami.