Z powodu rosnących kosztów życia wielu australijskich seniorów rezygnuje z niezbędnego leczenia stomatologicznego, co przekłada się na pogarszający się stan ich zdrowia jamy ustnej. Takie wnioski płyną z najnowszego badania opublikowanego 9 kwietnia przez Australijskie Towarzystwo Stomatologiczne (Australian Dental Association, ADA).
Coroczne badanie ADA – przeprowadzone na grupie 25 000 osób – wykazało, iż w ciągu ostatnich 12 miesięcy ponad połowa (55%) osób powyżej 65. roku życia opóźniała wizytę u dentysty. Głównym powodem była niezdolność do pokrycia kosztów – aż 64% respondentów z tej grupy przyznało, iż nie mogło sobie pozwolić na leczenie stomatologiczne.
Skutki są alarmujące. Prawie połowa seniorów (47%) doświadczała w ostatnim czasie poważnych problemów, takich jak ból zębów lub dziąseł, obrzęki twarzy lub jamy ustnej oraz infekcje – podczas gdy w pozostałych grupach wiekowych odsetek ten wynosił 36%.
Rzadkie wizyty, rosnące problemy
Seniorzy rzadziej niż reszta społeczeństwa odwiedzają dentystę: 37% z nich uczęszcza na kontrole co 2-5 lat (w porównaniu do 35% w innych grupach wiekowych), a aż 23% robi to jedynie co 5 lat lub rzadziej (w porównaniu do 20%).
W dobie kryzysu kosztów utrzymania zjawisko to nasila się w całym społeczeństwie – od 2011 r. liczba osób rezygnujących z leczenia stomatologicznego wzrosła o niemal 20%. Stomatologia w Australii pozostaje jedną z droższych dziedzin opieki zdrowotnej, mimo iż w ciągu ostatniej dekady wzrost cen usług stomatologicznych był znacznie mniejszy niż wskaźnik inflacji.
– Wyniki naszego badania pokazują, z jak poważnym problemem borykają się tysiące australijskich seniorów – powiedział dr Chris Sanzaro, prezes Australian Dental Association. – Brak regularnych wizyt u dentysty z powodów finansowych prowadzi do chronicznego bólu, infekcji i pogarszającej się kondycji jamy ustnej.
Część osób, które rezygnują z wizyty u stomatologa, trafia ostatecznie na szpitalne oddziały ratunkowe. w okresie 2022/2023 z powodu poważnych problemów stomatologicznych było hospitalizowanych aż 16 000 seniorów. Prognozy wskazują, iż do 2027/2028 liczba ta wzrośnie do 22 630. To wzrost o ponad 40% w ciągu zaledwie kilku lat.
Kwestia systemowa, nie indywidualna
Z badania wynika również, iż 76% seniorów, którzy zgłaszali problemy zdrowotne w obrębie jamy ustnej, wskazało na istnienie barier w dostępie do leczenia – a w 65% przypadków główną przeszkodą był koszt.
Jednocześnie w latach 2017-2024 odnotowano 11-procentowy wzrost liczby osób odwiedzających dentystę częściej niż co dwa lata, co może być związane z lepszą sytuacją finansową niektórych respondentów.
Co trzeci senior (30%) przyznał, iż powodem unikania wizyt kontrolnych jest również obawa przed wykryciem problemów wymagających kosztownego leczenia, na które nie mogą sobie pozwolić.
Silne poparcie społeczne dla reformy
Odpowiedzią na taki stan rzeczy mógłby być Seniors Dental Benefits Schedule – proponowany przez ADA program rządowy, który zapewniałby osobom starszym dostęp do podstawowych usług stomatologicznych finansowanych ze środków publicznych. Celem inicjatywy jest zmniejszenie barier ekonomicznych w dostępie do opieki dentystycznej i poprawa jakości życia seniorów poprzez lepsze zdrowie jamy ustnej. Program miałby obejmować m.in. profilaktykę, leczenie próchnicy, usuwanie zębów oraz usługi protetyczne – wszystko w ramach bezpiecznego i przystępnego kosztowo systemu wsparcia.
– Aż 76% Australijczyków popiera wprowadzenie ogólnokrajowego programu stomatologicznego dla seniorów – podkreśla dr Sanzaro. – To wyraźny sygnał, iż społeczeństwo stoi za inicjatywą ADA i oczekuje wdrożenia Seniors Dental Benefits Schedule. jeżeli to nie jest wystarczający dowód na potrzebę systemowych rozwiązań, to naprawdę nie wiem, co mogłoby nim być – podsumowuje.
Zmiany demograficzne zachodzące w polskim społeczeństwie sprawiają, iż do gabinetów stomatologicznych zgłasza się coraz więcej pacjentów w podeszłym wieku. Jakie są największe wyzwania, z jakimi muszą zmierzyć się lekarze dentyści w kontekście opieki nad tą grupą osób? – Stomatolog przede wszystkim musi mieć pewien zakres wiedzy ogólnomedycznej. To jest bardzo ważne. Seniorzy są pacjentami obciążonymi wielochorobowością, więc pewne zabiegi stomatologiczne muszą być wykonywane w porozumieniu z lekarzem ogólnym – podkreśla prof. dr hab. n. med. Agnieszka Mielczarek, dziekan Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego WUM, kierownik Zakładu Stomatologii Zachowawczej warszawskiej uczelni, konsultant krajowa w dziedzinie stomatologii zachowawczej z endodoncją, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Stomatologii Geriatrycznej.
Źródło: https://ada.org.au/
