Możliwość wcześniejszej emerytury to dla wielu osób urodzonych w latach 1948–1969 szansa na spokojniejsze życie przed ukończeniem standardowego wieku emerytalnego. Ale samo osiągnięcie odpowiedniego wieku nie wystarczy. Trzeba udowodnić coś jeszcze – a klucz tkwi w dokumentach.
Fot. Warszawa w Pigułce
Nie każdy ma prawo, choć rocznik się zgadza
Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, iż wcześniejsza emerytura przysługuje tylko tym, którzy pracowali w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. To znaczy – jeżeli ktoś wykonywał pracę szkodliwą dla zdrowia lub obciążającą psychicznie i fizycznie. Mowa m.in. o górnikach, hutnikach, pracownikach narażonych na hałas czy ratownikach medycznych.
To właśnie ich dotyczy rozporządzenie Rady Ministrów z 1983 roku, w którym wymieniono stanowiska uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę. Bez tego rodzaju pracy – i bez potwierdzających ją dokumentów – nie ma mowy o wcześniejszym świadczeniu.
Wiek i staż – nieodzowne elementy układanki
Oprócz pracy w warunkach szczególnych liczy się także wiek i staż. Kobieta musi mieć ukończone co najmniej 55 lat, mężczyzna 60 – o ile taka granica wiekowa wynika z charakteru wykonywanej pracy. Do tego potrzebny jest odpowiedni staż składkowy i nieskładkowy: 20 lat dla kobiet, 25 dla mężczyzn. Równie ważne jest posiadanie odpowiedniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach – najczęściej to minimum 15 lat.
Jedna ważna zasada: osoby, które są w Otwartym Funduszu Emerytalnym, muszą zrezygnować z tych środków na rzecz budżetu państwa. Inaczej ZUS odmówi przyznania emerytury.
Wniosek? Tak, ale z kompletem załączników
Samo złożenie wniosku do ZUS to dopiero początek. Trzeba dołączyć dokumenty, które potwierdzą zarówno okresy zatrudnienia, jak i warunki tej pracy. Obowiązkowo: formularz EMP, ERP-6 oraz zaświadczenia o pracy w szczególnych warunkach. Dodatkowo ZUS wymaga dokumentów potwierdzających inne okresy aktywności zawodowej i społecznej – np. działalność gospodarczą, służbę wojskową, urlop wychowawczy czy naukę w szkole wyższej. Do tego dochodzą informacje o zarobkach z całej kariery.
Wszystko to trzeba złożyć nie wcześniej niż 30 dni przed planowanym terminem przejścia na emeryturę. jeżeli dokumenty wpłyną za wcześnie – ZUS wyda decyzję odmowną. Z kolei zbyt późne zgłoszenie może sprawić, iż emerytura zostanie wypłacona dopiero od daty złożenia wniosku.
Wszystko zależy od jednej rzeczy
Wcześniejsza emerytura to nie przywilej dla wszystkich. To świadczenie, które trzeba udokumentować – od pierwszego do ostatniego dnia. jeżeli dokumentów brakuje, ZUS nie przyzna emerytury, niezależnie od wieku czy stażu. Dlatego warto już dziś sprawdzić, co znajduje się w naszym aktach i czy wszystko, co trzeba, da się przedstawić na papierze.
