Jak działa biotyna w organizmie?
Biotyna pełni funkcję koenzymu, co oznacza, iż wspomaga działanie licznych enzymów biorących udział w reakcjach metabolicznych. Jej główną rolą jest wspieranie przemian energetycznych - pomaga w rozkładzie tłuszczów, białek i węglowodanów do form przyswajalnych dla organizmu. To dzięki niej komórki mogą produkować energię niezbędną do życia. Szczególnie istotne jest jej działanie w obrębie skóry, włosów i paznokci. Wpływa na syntezę keratyny, czyli białka budulcowego, którego jakość warunkuje ich wygląd i trwałość. Biotyna uczestniczy również w utrzymaniu stabilnego poziomu glukozy we krwi, a jej obecność sprzyja prawidłowej pracy mózgu i układu nerwowego. Wpływa także na nastrój, koncentrację i ogólną wydolność psychiczną. Reklama
Gdzie naturalnie występuje biotyna?
Biotyna obecna jest w wielu produktach spożywczych, co sprawia, iż osoby odżywiające się w sposób zróżnicowany zwykle nie mają problemów z jej niedoborem. Znajdziemy ją przede wszystkim w wątróbce, żółtkach jaj, orzechach, migdałach, nasionach słonecznika i roślinach strączkowych. Sporo zawierają jej także pełnoziarniste produkty zbożowe, drożdże, owoce takie jak banany czy awokado oraz warzywa, głównie szpinak i kalafior. Co ważne, organizm człowieka ma także zdolność do syntezy biotyny w jelitach dzięki pracy bakterii jelitowych. Niestety, ten naturalny proces może zostać zakłócony przez nieprawidłową dietę, choroby układu pokarmowego czy przyjmowanie antybiotyków.
Ile biotyny potrzebujemy każdego dnia?
Zapotrzebowanie na biotynę nie jest wysokie. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności ustala dla dorosłych dzienne spożycie na poziomie około 40 mikrogramów, choć niektóre źródła wskazują wyższe wartości przy zwiększonym zapotrzebowaniu. Kobiety w ciąży i karmiące piersią mogą potrzebować jej nieco więcej do 50 mikrogramów. Dzieciom wystarczy jeszcze mniej, w zależności od wieku, od 5 do 35 mikrogramów dziennie. Osoby z chorobami jelit, zaburzeniami wchłaniania, długotrwale stosujące antybiotyki czy przyjmujące leki przeciwpadaczkowe mogą mieć zwiększone zapotrzebowanie i powinny skonsultować się z lekarzem w sprawie suplementacji.
Jakie są objawy niedoboru biotyny?
Choć niedobór tej witaminy nie należy do częstych, może wystąpić w określonych warunkach. Do najczęstszych przyczyn należy zbyt częste spożywanie surowego białka jaj, które zawiera awidynę, białko wiążące biotynę i utrudniające jej wchłanianie. Inną przyczyną może być choroba jelit, która zaburza wchłanianie składników odżywczych, długotrwałe stosowanie antybiotyków lub alkoholu, a także genetyczne zaburzenia metabolizmu biotyny. Objawy niedoboru są dość charakterystyczne:
osłabienie i wypadanie włosów,łamliwe i cienkie paznokcie,zaczerwieniona i łuszcząca się skóra wokół oczu, nosa i ust,ogólne uczucie zmęczenia,rozdrażnienie,stany depresyjne.
W ciężkich przypadkach mogą pojawić się problemy neurologiczne, takie jak mrowienie kończyn, bóle mięśniowe czy choćby zaburzenia koordynacji ruchowej. U niemowląt niedobór biotyny może prowadzić do opóźnionego rozwoju, drgawek i objawów neurologicznych, dlatego w razie podejrzenia jej niedoboru konieczna jest szybka konsultacja lekarska.
Czy warto sięgać po suplementy z biotyną?
Większość osób nie musi przyjmować biotyny w postaci suplementów, o ile prowadzi zdrowy tryb życia i dba o zróżnicowaną dietę. Suplementacja może być jednak wskazana w przypadku osób, które zauważyły nagłe pogorszenie kondycji włosów, paznokci czy skóry, szczególnie jeżeli występują inne objawy sugerujące niedobór. Biotyna często występuje w suplementach przeznaczonych do wspomagania wzrostu włosów - w dawkach od 100 do choćby 10 000 mikrogramów. Tak wysokie ilości powinny być stosowane tylko pod nadzorem lekarza, zwłaszcza iż - choć biotyna uchodzi za bezpieczną - w bardzo dużych dawkach może zaburzać wyniki niektórych badań diagnostycznych, takich jak testy hormonalne czy kardiologiczne.
Czy przedawkowanie biotyny jest możliwe?
Biotyna, podobnie jak inne witaminy z grupy B, jest rozpuszczalna w wodzie. To oznacza, iż jej nadmiar jest wydalany z organizmu z moczem, co czyni ryzyko toksyczności bardzo niskim. Nie ma udokumentowanych przypadków poważnych skutków ubocznych wynikających z nadmiaru biotyny w diecie. Niemniej jednak osoby przyjmujące suplementy w bardzo wysokich dawkach powinny informować o tym lekarza, szczególnie przed badaniami laboratoryjnymi. Może to bowiem zakłócać ich wyniki i prowadzić do błędnych diagnoz - na przykład fałszywie obniżonego poziomu hormonów tarczycy.
Biotyna - mała witamina, wielka sprawa
Choć często traktujemy ją wyłącznie jako składnik kosmetyczny, biotyna to coś znacznie więcej niż "tabletka na włosy". Odgrywa istotną rolę w funkcjonowaniu całego organizmu, wspierając nie tylko urodę, ale też metabolizm, układ nerwowy i odporność. Jej niedobór może poważnie zakłócić codzienne funkcjonowanie, ale odpowiednio dobrana dieta zwykle pozwala go uniknąć. Warto więc nie tylko dbać o suplementację w razie potrzeby, ale przede wszystkim postawić na zdrowy, różnorodny jadłospis, który dostarczy tej cennej witaminy w naturalny sposób. W końcu, jak mówi sama nazwa biotyny - to witamina życia.
CZYTAJ TEŻ:
