Od urodzenia uczestniczymy w różnych scenach społecznych, które składają się na indywidualne życiowe monodramy. Nasze role są czasami poddawane bardzo surowej ocenie. Z jednej strony reżyserów, czyli rodziców w domu, a potem szefów w pracy. Z drugiej strony pojawia się ocena widzów, którzy oceniają nasz byt. Nasza rola czasami jest lepsza i pełniejsza zdaniem innych, kiedy ich pragnienia, nadzieje i oczekiwania są zgodne z tymi odgrywanymi przez nas. Czasami bywa tak, iż wypadniemy z roli i wówczas wtedy szukamy innych wcieleń. Nie zawsze są one zgodne z doświadczeniami, które mieliśmy do tej pory. Wtedy uczymy się od nowa, a czasami popełniamy przy tym dużo błędów.
Każdy człowiek podczas swojego życia uczestniczy w zdarzeniach i sytuacjach, które są prywatne lub zawodowe. Każdy z nas odbywa swoja rolę. Jesteśmy dzieckiem, żoną, mężem, pracownikiem, szefową, lekarką, profesorem itd. Jesteśmy też w jakiś sposób do tej roli przygotowani. W zależności od tego kto jaką pełni funkcję, nasza rola wymaga też atrybutów np.: garnituru, munduru, habitu, okularów czy sędziowskiej togi.
A jak edukacja teatralna przekłada się na kształcenie osób niedostosowanych społecznie? Przede wszystkim jej celem jest kształtowanie norm moralnych i wyzwalanie ambicji twórczych. Jest to wykorzystanie sztuki teatru do kształtowania kompletnej osobowości człowieka, która wzbogaca jego wyobraźnię, wiedzę o świecie, intuicję i twórczość. To także kształcenie kultury estetycznej, czyli takiej, której wiedza i wrażliwość jest niezbędna do obcowania ze sztuka. Docenianie dzieł wartości estetycznych, a także docenianie wrażeń estetycznych.
Edukacja teatralna jest wychowaniem do odbioru teatru, jak również wychowaniem przez teatr. To także rozwijanie, pogłębianie, rozbudzanie refleksji i wrażliwości osób nieprzystosowanych społecznie.
Teatr Resocjalizacyjny jest oparty na czterech przesłankach.
- Jego koncepcja sięga do źródeł psychologii, a także do pedagogiki twórczości, gdzie zakłada, iż w każdym człowieku znajdują się określone potencjały, a także pierwiastki twórcze. Wydobycie i uaktywnienie tych potencjałów u osoby nieprzystosowanej społecznie sprawia, iż taka osoba czuje się atrakcyjna społecznie, a także w całkiem nowy sposób potrafi rozwiązać sytuacje problemowe, które pojawiły się w jej życiu.
- Podstawą oddziaływań są teoretyczne założenia twórczej resocjalizacji wraz z całym jej aparatem pojęciowo – metodycznym. Gdzie podstawy oddziaływań bazują na zasadach dramy, psychodramy i socjodramy. Podczas gdy elementy tych metod wyłącznie stanowią uzupełnienie oddziaływań teatralnych.
- Teatr Resocjalizacyjny jest oparty na koncepcji teatru sensu stricto, która jest zmodyfikowana metodycznie. Koncepcja ta zakłada twórczy, wzajemny na siebie wpływ świata widzów i świata aktorów. W trakcie scenicznych prezentacji, a także podczas wielomiesięcznych oddziaływań podczas treningów. Osoby, które dokonują prezentacji i osoby, które im towarzyszą pozostają w bardzo bliskich wzajemnych relacjach. Spowodowane jest to tym, iż granice ról bardzo często zacierają się.
- Efektem teatralnej działalności mają być wykreowane kompetencje osobowe, społeczne i indywidualne uczestników zadania. Ukształtowane umiejętności wspólnie tworzą cechy tożsamości jednostki, a podczas późniejszych wpływów tych parametrów w kręgach środowiskowych, poprzez ich zakorzenienie, zostają one zaakceptowane społecznie.
W koncepcji Teatru Resocjalizacyjnego istotna role pełnią: autoprezentacja, emocje, słowo, motywacja, wyobraźnia, pamięć, myślenie i percepcja. Metoda Teatru Resocjalizacyjnego w swoich przesłankach jest bliska dramaterapii. W obu przypadkach chodzi między innymi o nabycie ekspresji i umiejętności w tworzonych rolach społecznych oraz bliższe poznanie siebie.
Bibliografia:
- M. Konopczyński, Twórcza resocjalizacja, Wybrane metody pomocy dzieciom i młodzieży, Biblioteczka wychowawcy nr 11, MEN Nr DKO-633-1/96
- M. Konopczyński, Metody twórczej resocjalizacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2014
- M. Konopczyński, Pedagogika resocjalizacyjna, W stronę działań kreujących, Oficyna Wydawnicza ,,Impuls”, Kraków 2015
Autor: Anita Giruć – Czytelniczka Portalu
Post Teatr w twórczej resocjalizacji pojawił się poraz pierwszy w Pedagogika Specjalna - portal dla nauczycieli.
