Rzeżucha to nie tylko dekoracja stołu
Rzeżucha (Lepidium sativum), popularna ozdoba świątecznych stołów i wielkanocnych koszyczków, to jednoroczna roślina z rodziny kapustowatych (krzyżowych), do której zalicza się też m.in. brokuły, rzodkiewkę czy brukselkę. Pochodzi z południowo-zachodniej Azji oraz północno-wschodniej Afryki, ale jest uprawiana w wielu miejscach na świecie. W Polsce jest tradycyjnie wysiewana i spożywana na wiosnę, zwłaszcza w okresie Wielkanocy, ale nic nie stoi na przeszkodzie, by jeść ją cały rok. Jej delikatne, soczyście zielone listki świetnie się prezentują, ale też dobrze smakują. Kiełki rzeżuchy mają lekko pikantny, lekko musztardowy smak, co czyni je popularnym składnikiem w kuchni. To nie tylko smaczny i dekoracyjny dodatek, ale też potężne źródło składników odżywczych, które warto dorzucać do posiłku.Reklama
Rzeżucha - wartości odżywcze
Rzeżucha stanowi bogactwo witamin i składników mineralnych, zawiera związki o adekwatnościach antyoksydacyjnych. Z przeciwutleniaczy należy wymienić przede wszystkim witaminę C i beta-karoten. Kiełki rzeżuchy zawierają też witaminę K (rzeżucha jest jednym z najlepszych źródeł tego składnika), dostarcza witamin z grupy B, witaminy E, a poza tym potasu, magnezu, manganu, wapnia, fosforu, żelaza czy miedzi. Jak inne warzywa z rodziny kapustowatych charakteryzuje się zawartością związków zwanych glukozynolanami. Z badań wynika, iż ich spożycie może odgrywać istotną rolę w profilaktyce chorób nowotworowych.
Rzeżucha cechuje się małą wartością energetyczną. 100 g kiełków to zaledwie 32 kcal. W 100 g produktu znajdziemy też 1,2 g błonnika.
adekwatności rzeżuchy. Dlaczego rzeżucha jest taka zdrowa?
Rzeżucha, jako roślina lecznicza, wykorzystywana jest od wieków. Siali ją już starożytni Grecy i Rzymianie. Dziś, gdy dobrze zdajemy sobie sprawę z jej adekwatności, gdy jest na wyciągnięcie ręki, a do tego jest bardzo łatwa w uprawie i gwałtownie rośnie, warto korzystać z tego, co ma do zaoferowania. Regularne jej spożywanie może zapewnić wiele zdrowotnych korzyści.
Rzeżucha to wiele witamin, minerałów i związków o adekwatnościach antyoksydacyjnych istotnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Zawiera znaczne ilości polifenoli oraz glukozynolanów, dzięki którym wykazuje się działaniem przeciwzapalnym oraz antykancerogennym. Witamina K, której sporo w rzeżusze, jest niezbędna do prawidłowego przebiegu procesu krzepnięcia krwi i wpływa na metabolizm tkanki kostnej. Witamina C, poza tym, iż jest skutecznym przeciwutleniaczem, bierze udział w podnoszeniu odporności organizmu czy w metabolizmie tłuszczów, cholesterolu i kwasów żółciowych. Witaminy z grupy B to nieocenione wsparcie m.in. dla układu nerwowego. Potas odgrywa dużą rolę m.in. w regulowaniu ciśnienia, mangan jest pierwiastkiem, który jest istotny m.in. dla zachowania prawidłowej budowy kości. Magnez z kolei jest niezbędny dla układu mięśniowego i nerwowego. Rzeżucha to też źródło żelaza - z tego powodu może być dodatkowym jego źródłem u osób cierpiących na anemię. Jest zalecana również w osteoporozie.
Rzeżucha wykazuje adekwatności przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze. Obniża stężenie glukozy we krwi, dlatego jest polecana osobom z cukrzycą. Badania wykazały, iż ekstrakty z rzeżuchy mogą wpływać ochronnie na komórki wątroby, a także sprzyjać naprawie już wyrządzonych uszkodzeń, co prawdopodobnie związane jest z wysoką zawartością przeciwutleniaczy.
Rzeżucha wykazuje także silne działanie moczopędne. Wspomaga pracę nerek i pomaga oczyszczać drogi moczowe. Co więcej - pobudza apetyt i wspomaga trawienie.
Obecność glikozydu izosiarkocyjanowego może pozytywnie wpływać na stan włosów i paznokci. Regularne jej spożywanie może poprawić również stan skóry.
Rzeżucha - przeciwwskazania
Choć jest tyle plusów ze spożywania rzeżuchy, można wskazać pewne grupy, dla których nie będzie najlepszym wyborem. Należą do nich osoby uczulone na rośliny z rodziny kapustowatych (mogą zareagować także na rzeżuchę), osoby ze stanami zapalnymi lub chorobami wrzodowymi żołądka i jelit (rzeżucha, ze względu na zawarte składniki, może działać drażniąco, pogarszając objawy choroby), a także osoby ze stwierdzonymi chorobami nerek (rzeżucha może działać moczopędnie i zaburzać dobową diurezę). Ostrożność powinni zachować także ci, którzy przyjmują leki przeciwzakrzepowe.
Jak najlepiej jeść rzeżuchę?
Rzeżucha to tani środek na zdrowe urozmaicenie diety. Jest dobra dla kości, łagodzi anemię, pomaga wzmocnić odporność, obniża poziom cukru. Najlepiej jeść ją na surowo, a do potraw dodawać dopiero po ich ugotowaniu, by zminimalizować utratę cennych składników. Sprawdza się jako dodatek do kanapek, sałatek, świetnie komponuje się z jajkami (można ją dodać nie tylko do jaj ugotowanych na twardo, ale też np. do pasty jajecznej czy jajecznicy), a także białym serem. Warto dorzucić ją do pesto, smoothie czy zupy (sama też może stanowić główny jej składnik). Jest przedstawiana jako świetny zamiennik soli i innych przypraw.
CZYTAJ TAKŻE:
