Prezbiopia, czyli starczowzroczność - co to takiego?
Prezbiopia, zwana starczowzrocznością, a nieco żartobliwie syndromem długiej ręki, nie jest chorobą - to efekt zmian fizjologicznych, które wynikają ze starzenia się organizmu. Wraz z wiekiem soczewka (przezroczysta struktura widoczna w obrębie źrenicy) zwiększa swoją objętość, traci elastyczność i zdolność akomodacji, czyli zdolność dostosowywania się do oglądania obiektów znajdujących się w różnych odległościach. Zmiany, jakie zachodzą w soczewce, prowadzą do zaburzonego widzenia przedmiotów znajdujących w bliskiej odległości. Widzenie w dal nie jest w żaden sposób zaburzone, chyba iż osoba z prezbiopią ma również wadę refrakcji (najczęstszymi rodzajami wad refrakcji są miopia - krótkowzroczność, hiperopia - dalekowzroczność i astygmatyzm. Najprościej rzecz ujmując, prezbiopia występuje więc, gdy oczy stopniowo tracą zdolność widzenia przedmiotów z bliska.Reklama
Pierwsze symptomy starczowzroczności pojawiają się zwykle po 40. roku życia. Najwcześniej odczuwalne są u dalekowidzów, osoby krótkowzroczne mogą odczuć je nieco później. Charakterystyczną oznaką prezbiopii jest odsuwanie od oczu np. czytanej książki czy gazety, aby lepiej widzieć.
Jak zwracają uwagę eksperci, w kolejnych latach osoby zmagające się z prezbiopią będą stanowiły coraz większą część społeczeństwa. To jeden z najważniejszych problemów starzejącej się ludności - wskazują. Przewiduje się, iż w 2030 roku liczba osób z prezbiopią wzrośnie do 2,1 mld.
Kogo może dotyczyć prezbiopia przedwczesna?
Pogorszenia widzenia doświadczy w pewnym wieku każdy, bez względu na to, czy nosi już okulary, czy nie, czy walczy z jakąś wadą wzroku, czy jak dotąd nigdy nie miał problemów z widzeniem. Starczowzroczność zwykle zaczyna się po 40. roku życia. Niektóre leki i schorzenia mogą jednak sprawić, iż pierwsze symptomy zaczną być odczuwalne wcześniej, przed ukończeniem 40 lat. Taką sytuację nazywa się prezbiopią przedwczesną.
Najważniejsze czynniki ryzyka prezbiopii przedwczesnej to:
dalekowzroczność,przyjmowanie niektórych leków, w tym leków przeciwhistaminowych, przeciwdepresyjnych i moczopędnych,niektóre schorzenia, w tym cukrzyca, stwardnienie rozsiane, choroby układu krążenia.
Objawy starczowzroczności
Starczowzroczność rozwija się stopniowo i postępuje do ok. 65. roku życia. Jej największe nasilenie przypada na okres, kiedy mamy 40-55 lat.
Objawy, jakie można zauważyć po 40. roku życia, to:
niewyraźne widzenie przy normalnej odległości czytania,konieczność trzymania materiałów do czytania dalej, aby litery były wyraźniejsze (wyciągasz coraz dalej rękę z gazetą, książką czy telefonem, aby zobaczyć drobną czcionkę - stąd nazwa "syndrom długiej ręki"),wybieranie książek z dużym drukiem lub zwiększanie rozmiaru czcionki na komputerze, bóle głowy i zmęczenie oczu (wynikające z wysiłku podczas czytania i skupiania wzroku),gorsze widzenie po zmroku, potrzeba mocniejszego światła podczas czytania.
Niekiedy starczowzroczność łączy się z diplopią (widzeniem podwójnym), czego powodem są niesprawne mięśnie gałki.
Jak wykrywana jest prezbiopia?
Jeśli niewyraźne widzenie z bliska uniemożliwia ci czytanie, pracę lub wykonywanie innych podstawowych czynności, skontaktuj się z lekarzem okulistą (lub wykwalifikowanym optometrystą). Może on zdiagnozować prezbiopię w ramach podstawowego badania wzroku, którego istotną częścią jest ocena refrakcji. Osobom dorosłym, które nie mają problemów ze wzrokiem, zaleca się, by kontrolowały wzrok raz na dwa lata. Inni powinni pojawiać się u specjalisty co najmniej raz w roku. Osoby po 40. roku życia także powinny sprawdzać swój wzrok co roku.
Należy pamiętać, iż prezbiopia postępuje, a regularne badanie wzroku jest ważne dla zachowania dobrego widzenia i zdrowia oczu.
Starczowzroczność - leczenie
Prezbiopii nie da się zapobiec, ale jest ona łatwa do skorygowania. Dla osób, u których stwierdzono starczowzroczność, istnieje wiele opcji. Wymienimy kilka z nich.
Najpopularniejszą metodą korekcji prezbiopii są "okulary do czytania", czyli takie zakładane wyłącznie wtedy, kiedy chcemy coś przeczytać. Najbardziej zaawansowanym, a przy tym uniwersalnym rozwiązaniem dla osób ze starczowzrocznością, jak wskazują okuliści i optycy, są okulary progresywne. Okulary z soczewkami progresywnymi zapewniają wyraźne i ostre widzenie niezależnie od odległości. Nosi się tylko jedną parę okularów bez konieczności ciągłej ich zmiany. Soczewki kontaktowe nie będą dobrą opcją dla wszystkich.
W korekcji prezbiopii stosowany jest także zabieg refrakcyjnej wymiany soczewki. Polega on na usunięciu naturalnej soczewki - jej miejsce zajmuje sztuczna soczewka. Naturalną soczewkę pacjenta usuwa się dzięki lasera femtosekundowego. Procedura trwa kilkanaście minut.
Źródła:
https://www.nei.nih.gov/learn-about-eye-health/eye-conditions-and-diseases/presbyopia.
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/presbyopia/symptoms-causes/syc-20363328.
Prezbiopia - globalny problem starzejącego się społeczeństwa. Aspekt optyczny korekcji starczowzroczności, Magazyn Lekarza Okulisty, ISSN 1897-760X.
CZYTAJ TAKŻE:
Najlepszy sposób na ból i pieczenie oczu. Metoda 20-20-20 działa od razu
