Jak ominąć jesienne infekcje? Działaj wcześniej
Jesień to czas szczególnego zagrożenia infekcjami. Zmiany temperatury, deszcz i zimno, mniejsza ilość słońca to tylko niektóre z czynników, które temu sprzyjają. W pracy czy szkole, a także w transporcie publicznym, mamy częstszy kontakt z wirusami, co sprawia, iż układ odpornościowy bywa przeciążony. W takiej sytuacji warto zacząć od podstaw, czyli u progu jesieni sprawdzić, w jakiej kondycji ogólnej jest organizm.
Pomocne będą odpowiednie badania laboratoryjne, które dostarczą cennych informacji o poziomie odporności i wskażą, na czym należy się skupić, aby wejść w jesień w pełni sił.Reklama
Fundament oceny zdrowia - morfologia krwi obwodowej
Podstawowym badaniem, od którego warto zacząć, jest morfologia krwi obwodowej. W jej wyniku znajdziemy takie wartości jak liczbę białych i czerwonych krwinek oraz płytek krwi. Dzięki temu można ocenić, czy w danym momencie organizm nie walczy z anemią, stanami zapalnymi lub chorobami, a także z zaburzeniami odporności, które w naturalny sposób obniżać będą zdolność do prawidłowej odpowiedzi immunologicznej.
Zaburzenia w liczbie bądź w parametrach czerwonych krwinek mogą wskazywać na anemię, która obniżać może odporność organizmu. Z kolei obniżona liczba leukocytów może świadczyć o osłabionej zdolności zwalczania infekcji, natomiast podwyższona - o toczącej się w danym momencie infekcji bądź stanie zapalnym.
Dzięki morfologii - badaniu prostemu, taniemu i niezwykle przydatnemu w ocenie ogólnej kondycji zdrowotnej - wykryć można pierwsze nieprawidłowości, które mogą prowadzić do obniżonej odporności jesienią, a następnie spróbować im przeciwdziałać.
Witamina D to podstawa odporności
Jesień i zima to okres, w którym dużo trudniej o naturalną syntezę witaminy D w skórze z powodu bardzo ograniczonej ekspozycji na słońce. Niedobór tej witaminy ma bezpośredni wpływ na funkcjonowanie układu odpornościowego. Dzieje się tak, ponieważ witamina D odpowiada za aktywację komórek układu odpornościowego i produkcję białek o działaniu przeciwwirusowym i przeciwbakteryjnym.
Badanie stężenia witaminy D we krwi pozwoli ocenić, czy i jak duży mamy jej niedobór, dzięki czemu dowiemy się, czy potrzebna jest suplementacja i w jakiej dawce.
Żelazo i ferrytyna
Żelazo niezbędne jest do prawidłowej produkcji hemoglobiny, a ferrytyna to parametr wskazujący, jakie zapasy żelaza ma organizm. Niedobór żelaza i niska ferrytyna mogą prowadzić do osłabienia i gorszego funkcjonowania układu odpornościowego, a także do anemii, w przebiegu której cały organizm funkcjonuje gorzej.
Badanie gospodarki żelazowej, szczególnie oznaczenie żelaza i ferrytyny warto zatem wykonać na początku jesieni zarówno prewencyjnie, jak i u osób, odczuwających przemęczenie senność i spadek energii, czyli objawy, które łatwo pomylić z typowym "jesiennym przesileniem".
Poziom cynku i selenu
Te dwa mikroelementy odgrywają bardzo istotną rolę w pracy układu odpornościowego. Cynk wspiera gojenie ran i walkę z infekcjami, a selen działa przeciwzapalnie i antyoksydacyjnie. Choć oznaczenie cynku i selenu nie należy do badań rutynowych, warto rozważyć ich wykonanie, jeżeli często chorujemy lub dieta jest uboga w naturalne źródła tych pierwiastków.
Profil kwasów tłuszczowych
Nazywany różnie - profilem kwasów tłuszczowych, testem omega lub jeszcze inaczej - jest badaniem, które pozwala na ocenę ilości kwasów tłuszczowych w organizmie. Szczególnie istotne jest to z perspektywy kwasów omega-3, które najważniejsze są dla wsparcia odporności. Kwasy EPA i DHA na różne sposoby wspierają odpowiedź immunologiczną i mogą być właśnie tym, czego brakuje nam do pełni zdrowia. Szacuje się, iż choćby 85-90 proc. populacji ma niedobór kwasów omega-3, głównie związany z dietą ubogą w ich źródła (tłuste ryby), dlatego warto wykonać profil kwasów tłuszczowych przed zbliżającą się jesienią.
Gdy już coś cie zbiera - CRP
Gdy czujesz, iż jednak coś już cię rozkłada, warto oznaczyć CRP - białko C-reaktywne. CRP to powszechnie używany marker, który pozwala na ocenę, czy w organizmie rozwija się stan zapalny. Dzięki oznaczeniu CRP można również domniemywać, czy mamy do czynienia z infekcją wirusową czy bakteryjną.
Jak zachować odporność jesienią?
Przed nadejściem jesieni warto dać swojemu organizmowi wsparcie. Zanim jednak zaczniemy stosować suplementy i leki (witaminę D, kwasy omega - 3, cynk czy selen), dobrze jest sprawdzić, czy nasze zdrowie wymaga konkretnych działań. Podstawowa morfologia, badanie poziomu żelaza i ferrytyny, badanie poziomu witaminy D i kwasów tłuszczowych, a także oznaczenie poziomu cynku i selenu to zestaw badań, który pozwoli uzyskać pełny obraz kondycji układu odpornościowego. Dzięki takim informacjom łatwiej będzie dobrać odpowiednią dietę i suplementację, by przetrwać chłodne miesiące w dobrej formie. Jesień wcale nie musi oznaczać spadku odporności, pod warunkiem, iż zadbamy o profilaktykę.
Źródła:
· https://labs.selfdecode.com/blog/labs-immune-system-health/
· Gutiérrez S, Svahn SL, Johansson ME. Effects of Omega-3 Fatty Acids on Immune Cells. Int J Mol Sci. 2019 Oct 11;20(20):5028. doi: 10.3390/ijms20205028. PMID: 31614433; PMCID: PMC6834330.
· Grant WB, Lahore H, McDonnell SL, Baggerly CA, French CB, Aliano JL, Bhattoa HP. Evidence that Vitamin D Supplementation Could Reduce Risk of Influenza and COVID-19 Infections and Deaths. Nutrients. 2020 Apr 2;12(4):988. doi: 10.3390/nu12040988. PMID: 32252338; PMCID: PMC7231123.
· https://biznes.newseria.pl/news/nawet-80-proc-ludzi-nie,p506131459
· Ciesielski TH. Global acess to uncontaminated omega-3 polyunsaturated fatty acids requires attention. 2025, march 28, published online. doi: 10.1016/j.focus.2025.100341
CZYTAJ TAKŻE:
Nie każdy wie, iż to objaw przewlekłego stresu. Co oznacza i jak zwalczyć brzuch kortyzolowy?
