Czym jest tętniak w mózgu?
Pęknięcie tętniaka w mózgu jest dużym zagrożeniem dla zdrowia i życia. Niestety tego typu zmiany najczęściej wykrywane są przypadkowo, bo długo nie dają żadnych charakterystycznych objawów. Tymczasem szacuje się, iż z tętniakiem w mózgu może żyć choćby 8 proc. populacji. Niemal 90 proc. przypadków pęknięcia tętniaka objawia się krwawieniem podpajęczynówkowym (potocznie zwanym wylewem), reszta daje objawy zbliżone do obecności guza w mózgu lub jest wykrywana w trakcie rutynowych badań. Tętniak to nieprawidłowe poszerzenie tętnicy w mózgu. Dochodzi do niego na skutek osłabienia naczynia krwionośnego - płynąca pod ciśnieniem krwi stopniowo tworzy charakterystyczne uwypuklenie, które z czasem może się powiększać, a w końcu pęknąć. Reklama
Tętniak mózgu - rodzaje
Wyróżnia się dwa rodzaje tętniaków:
workowate - stanowią 80 proc. wszystkich tętniaków, mają kulisty kształt, mogą osiągać większe rozmiary i powstają najczęściej w miejscu podziału tętnic. Znacznie częściej pękają. wrzecionowate - powstają na tętnicy podstawnej i środkowej mózgu, są spowodowane najczęściej zmianami miażdżycowymi i obserwuje się je u osób w zaawansowanym wieku. Rzadko prowadzą do krwotoków, częściej powodują udary niedokrwienne mózgu.
Przyczyny i czynniki ryzyka powstania tętniaka w mózgu
Nie udało się jednoznacznie określić przyczyn powstawania tętniaków. Lekarze podejrzewają jednak, iż duży wpływ na ten proces mogą mieć wrodzone nieprawidłowości budowy tętnic, a także miażdżyca i związany z nią stan zapalny naczyń krwionośnych. Tętniaki często występują rodzinnie, w związku z czym ich powstawanie wiąże się także z obciążeniem genetycznym. Inną przyczyną tętniaków są zaburzenia w obrębie tkanki łącznej, które odpowiadają za stany zapalne naczyń krwionośnych. Obserwuje się je w schorzeniach takich jak zespół Marfana, zespół Ehlersa-Danlosa czy torbielowatość nerek. Tętniaki mogą być wtedy wykrywane choćby u małych dzieci.
Do najczęstszych czynników ryzyka powstania tętniaka zalicza się nadciśnienie tętnicze, palenie papierosów oraz nadużywanie alkoholu. Ryzyko rośnie wraz z wiekiem - tętniaki najczęściej diagnozuje się po 45. roku życia. Znacznie ma też płeć - odkryto, iż u kobiet tętniaki częściej rosną, przez co zwiększa się ryzyko ich pęknięcia.
Objawy tętniaka mózgu
Tętniaki mogą nie dawać żadnych objawów aż do czasu pęknięcia. Pierwsze symptomy mogą się pojawić dopiero w przypadku rośnięcia i ucisku na okoliczne struktury nerwowe. Objawy mogą wtedy sugerować obecność guza mózgu. Zalicza się do nich:
bóle głowy; deficyty neurologiczne; opadanie powieki; powiększanie się jednej źrenicy; zaburzenia widzenia (zarówno podwójne widzenie, jak i nieostre widzenie); napad padaczkowy.
Objawy pęknięcia tętniaka w mózgu
Do pęknięcia tętniaka w mózgu najczęściej dochodzi na skutek dużego wysiłku fizycznego, silnego stresu i związanego z tym wzrostu ciśnienia tętniczego. Ryzyko pęknięcia tętniaka zwiększa się wraz z wiekiem, dużym czynnikiem ryzyka jest też obciążenie genetyczne - przypadki krwawienia podpajęczynówkowego u krewnych pierwszego stopnia są kilka razy częstsze. Objawy pęknięcia tętniaka w mózgu są charakterystyczne i zalicza się do nich:
nagły i bardzo silny ból głowy; uczucie sztywności karku; nudności i wymioty; zaburzenia mowy; światłowstręt; utrata przytomności.
Silny krwotok może doprowadzić do poważnych uszkodzeń mózgu, co często skutkuje niedowładem kończyn czy śpiączką. Warto wiedzieć, iż niekiedy objawy wydają się błahe i po pewnym czasie samoistnie mijają - dzieje się tak, gdy pierwsze krwawienie było niewielkie. Żadnych objawów nie należy jednak bagatelizować, bo wciąż istnieje ryzyko kolejnego krwawienia, a więc zagrożenie zdrowia i życia. Zawsze należy niezwłocznie wezwać karetkę pogotowia. Aż połowa przypadków pęknięcia tętniaka kończy się śmiercią, a 30 proc. osób walczy z trwałym kalectwem.
Tętniak mózgu - diagnostyka
Podstawą diagnostyki tętniaka jest angiografia z użyciem tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego. jeżeli jest to niemożliwe, wykonuje się nakłucie lędźwiowe - obecność krwi w płynie mózgowo-rdzeniowym jest potwierdzeniem krwotoku. Najdokładniejszą metodą badania jest angiografia subtrakcyjna naczyń krwionośnych.
Tętniak mózgu - leczenie
Jedynym sposobem leczenia tętniaka jest zabieg neurochirurgiczny lub neuroradiologiczny, jednak ze względu na możliwość powikłań wykonuje się je tylko w określonych przypadkach. Lekarze oceniają ryzyko pęknięcia tętniaka, biorąc pod uwagę:
wiek chorego;rozmiar tętniaka;umiejscowienie tętniaka;predyspozycje genetyczne.
Szacuje się, iż tętniaki o średnicy nieprzekraczającej 7 mm mają szansę pęknięcia na poziomie mniej niż 1 proc. Dlatego w takich przypadkach najczęściej zaleca się okresowe badania, które pozwalają ocenić, czy tętniak się powiększa. Pacjenci są wówczas zobligowani do zaprzestania palenia i kontrolowania ciśnienia tętniczego (czasem konieczna jest farmakoterapia).
Źródła:
www.mp.pl/pacjent/udar/udar-mozgu/136956,tetniak-mozgu.
podyplomie.pl/wiedza/neurologia/119,zaburzenia-budowy-naczyn-mozgowych-i-rdzenia-kregowego.
CZYTAJ TAKŻE:
