Dr hab. n. med. Jerzy Jaroszewicz, przewodniczący Polskiego Towarzystwa Hepatologicznego, podkreśla, iż w Polsce liczba zgonów z powodu raka wątroby przekracza liczbę nowo diagnozowanych przypadków rocznie. Ten nowotwór zaliczany jest do jednych z najbardziej niebezpiecznych i źle rokujących.
Według statystyk Światowego Funduszu Badań nad Rakiem, rak wątroby plasuje się na szóstym miejscu pod względem częstości występowania na świecie. Niestety, w początkowych etapach choroba często rozwija się bez widocznych symptomów, co utrudnia wczesne wykrycie.
Jak zwraca uwagę dr Deborah Lee z brytyjskiej służby zdrowia NHS,
„z rakiem wątroby można żyć przez wiele lat, choćby dziesięciolecia, nie zdając sobie sprawy z jego obecności”
. Symptomy pojawiają się zwykle, gdy choroba jest już zaawansowana, co ogranicza skuteczność terapii.
Wczesne objawy raka wątroby – na co zwrócić uwagę?
Choć początkowe objawy raka wątroby bywają nieoczywiste, to istnieje kilka sygnałów, które powinny wzbudzić czujność. Dr Deborah Lee wymienia trzy główne symptomy, które mogą być pierwszymi znakami choroby:
- Uciążliwe zmęczenie i brak energii – często bagatelizowane, jednak mogą być alarmującym sygnałem;
- Ból w prawej górnej części brzucha – wskazuje na powiększenie wątroby albo obecność guza;
- Stopniowo pogarszające się samopoczucie – niecharakterystyczne, ale niepokojące, zwłaszcza gdy utrzymuje się przez dłuższy czas.
Te objawy, choć niewyraźne, można uznać za czerwone flagi w kontekście raka wątroby. Niestety ich niespecyficzność często sprawia, iż diagnoza zostaje opóźniona.
Żółtaczka – trudny do przeoczenia znak choroby
W miarę postępu choroby na pierwszy plan mogą wychodzić znacznie bardziej charakterystyczne objawy. Jednym z nich jest żółtaczka, która objawia się zażółceniem skóry oraz białek oczu. Towarzyszyć jej mogą także swędzenie skóry, ciemny mocz oraz jasny stolec. To wyraźny sygnał, iż wątroba nie funkcjonuje prawidłowo na skutek nowotworu.
Badania opublikowane w „World Journal of Gastroenterology” ukazują, iż żółtaczka pojawia się u 19–40% pacjentów z rakiem wątroby. Należy jednak pamiętać, iż żółtaczka może być także objawem innych schorzeń predysponujących do rozwoju raka, takich jak marskość wątroby czy wirusowe zapalenie wątroby. W przypadku raka może również pojawić się wysypka, będąca efektem cholestazy – zastoju żółci, który wywołuje świąd i zmiany skórne.
Inne ważne sygnały alarmowe
Nie można zaniedbywać także mniej typowych, ale potencjalnie istotnych objawów raka wątroby:
- Uczucie pełności po zjedzeniu niewielkiej ilości pokarmu – wynikające z ucisku na otaczające narządy spowodowanego powiększoną wątrobą;
- Nagła, nieuzasadniona utrata masy ciała – zawsze powinna budzić podejrzenia, szczególnie gdy nie wiąże się ze zmianą diety lub stylu życia;
- Wyczuwalny pod skórą guzek w prawej górnej części brzucha – może świadczyć o obecności nowotworu.
Wczesna diagnoza raka wątroby znacząco podnosi skuteczność leczenia i szanse na przeżycie, dlatego ważne jest, by nie ignorować żadnych sygnałów wysyłanych przez organizm.
Przyczyny i skala problemu raka wątroby w Polsce
Obecnie ponad 27% Polaków, czyli około 7 milionów osób, walczy ze stłuszczeniem wątroby, a u około 350 tysięcy rozwinęła się marskość tego organu, która uznawana jest za stan przednowotworowy. Jak alarmuje prof. Jaroszewicz, w ciągu najbliższych pięciu lat problem stłuszczenia wątroby może dotyczyć już 10 milionów Polaków, przy czym marskość może pojawić się u choćby pół miliona z nich.
Skala ta jest niepokojąca, zwłaszcza w kontekście zagrożenia rakiem wątroby. Prognozy wskazują, iż za 5 lat choćby 10 tysięcy osób rocznie będzie diagnozowanych z tym nowotworem.
Nowoczesne metody wykrywania raka wątroby
Na szczęście postęp nauki i medycyny przynosi nadzieję. Nowe badania opublikowane w „Journal of Hepatology” wskazują na potencjalne biomarkery we krwi, które mogą wcześniej sygnalizować rozwijający się rak wątroby. Również zaawansowane technologie obrazowania pozwalają wykrywać zmiany w wątrobie na wczesnym etapie, zanim pojawią się wyraźne objawy kliniczne.
Dzięki tym innowacjom szanse na szybszą diagnozę i skuteczniejsze leczenie raka wątroby w przyszłości znacznie wzrosną.
Autorka: Marta Słupska, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła: „World Journal of Gastroenterology”, „Journal of Hepatology”
Artykuł ma charakter informacyjno-edukacyjny i nie zastępuje porady lekarskiej. W przypadku podejrzenia choroby należy skonsultować się z lekarzem.
