Nowy model obliczeniowy o nazwie VaxSeer ma zajrzeć w przyszłość rozwoju wirusa grypy i tym samym przewidzieć skuteczność szczepionki z wyprzedzeniem. Zdaniem naukowców system ten – dostarczając wiarygodnych prognoz – ma potencjał, by zrewolucjonizować coroczny proces doboru szczepów, a tym samym przyczynić się do tworzenia skuteczniejszych preparatów.
Coroczny dobór szczepów do szczepionki przeciwko grypie to wyścig z ewolucją wirusa. Światowe organizacje zdrowia próbują przewidzieć, które szczepy będą dominować, ale grypa jest swoistym mistrzem ewolucyjnych uników. W rezultacie skuteczność szczepionki jest często dość niska, a o tym, jak dobrze zadziałał dany preparat, dowiadujemy się dopiero po zakończeniu sezonu grypowego. A co, gdybyśmy mogli przewidzieć jej skuteczność z wyprzedzeniem? Nowy model obliczeniowy o nazwie VaxSeer ma na celu właśnie zajrzenie w przyszłość rozwoju wirusa.
Badacze opracowali metodę obliczeniową (in silico) o nazwie VaxSeer, która analizuje dane genetyczne krążących w populacji wirusów grypy. Model ten nie tylko ocenia dopasowanie antygenowe potencjalnych szczepów szczepionkowych, ale również próbuje przewidzieć, które z nich będą dominować w nadchodzącym sezonie. Aby przetestować jego moc, przeprowadzono 10-letnią symulację retrospektywną, porównując szczepy, które VaxSeer wybrałby w przeszłości, z tymi, które były oficjalnie rekomendowane każdego roku.
Wyniki okazały się imponujące. W tej dziesięcioletniej „powtórce z historii” VaxSeer konsekwentnie wybierał szczepy, które były znacznie lepszym dopasowaniem antygenowym do wirusów faktycznie krążących w danym sezonie (przewyższając tym samym oficjalne rekomendacje). Jednak najbardziej przełomowym odkryciem było co innego: okazało się, iż wynik predykcji modelu wykazywał silną korelację z rzeczywistą, obserwowaną w populacji skutecznością szczepionki i jej zdolnością do zmniejszania liczby zachorowań. Innymi słowy, wynik obliczony przez VaxSeer na wiele miesięcy przed sezonem grypowym mógł z dużą trafnością przewidzieć, jak dobrze zadziała dany preparat.
VaxSeer wskazuje na potencjalną zmianę paradygmatu w walce z grypą. System ten, dostarczając wiarygodnych prognoz dotyczących skuteczności szczepionki, ma potencjał, by zrewolucjonizować coroczny proces doboru szczepów, a tym samym przyczynić się do tworzenia skuteczniejszych preparatów.
