Tirzepatyd jako leczenie I rzutu cukrzycy typu 2?

mgr.farm 9 godzin temu

Tirzepatyd oddziałuje zarówno na receptory GIP (glukozozależnego peptydu insulinotropowego), jak i GLP-1 zwiększając wydzielanie insuliny i zmniejszając spożycie pokarmów. Jego działanie może poprawiać wrażliwość na insulinę i obniżać poziom glukagonu. To w efekcie prowadzi do zmniejszenia produkcji glukozy w wątrobie. Dwa punkty uchwytu działania leku pozwalają na lepszą kontrolę glikemii i na większą skuteczność w utracie masy ciała niż inne leki inkretynowe.

Wyniki badania SURPASS

Podczas ADA 2025 przedstawiono wyniki programu SURPASS czyli badań klinicznych fazy III dotyczących tirzepatydu. Miał on na celu ocenę skuteczności i bezpieczeństwa tego leku u osób z cukrzycą typu 2. Wykazano w nich większą skuteczność tirzepatydu w obniżaniu poziomu hemoglobiny glikowanej i utracie masy ciała w porównaniu z placebo, semaglutydem w dawce 1 mg (Ozempic, Wegovy) i insuliną glargine (Abasaglar, Lantus, Toujeo).

Program badań klinicznych SURPASS obejmował pacjentów z cukrzycą typu 2 i osoby przypisane do grupy kontrolnej. Prowadzono go od 40 do 52 tygodni. Profil bezpieczeństwa tirzepatydu był spójny w różnych dawkach i porównywalny z innymi analogami GLP-1.

Czytaj również: Tirzepatyd zatwierdzony jako pierwszy lek do leczenia obturacyjnego bezdechu sennego u osób otyłych

Podczas 85. Sesji Naukowej Amerykańskiego Stowarzyszenia Diabetologicznego (ADA) w Chicago podkreślono unikalny mechanizm działania tirzepatydu, oparty na kompleksowych danych klinicznych i dowodach opartych na doświadczeniu pacjentów. Jak informują sami uczestnicy, celem spotkania było zapewnienie pracownikom służby zdrowia głębszego zrozumienia wskazań i ograniczeń stosowania tirzepatydu. To ma im pomóc określić, który agonista receptora peptydu glukagonopodobnego-1 (GLP-1) jest najlepiej dostosowany do spersonalizowanych planów leczenia ich pacjentów.

Tirzepatyd zamiast metforminy?

W dyskusji podjętej podczas sesji w Chicago wziął udział Vivian Fonseca, dr n. med. z Tulane University School of Medicine. To on przedstawił przegląd naukowy dotyczący tirzepatydu.

– Obecnie najczęściej po zdiagnozowaniu cukrzycy typu 2 pacjenci otrzymują metforminę. Dane z badań klinicznych wskazują, iż jako terapię pierwszego rzutu można stosować również tirzepatyd. – twierdzi Vivian Fonseca, dr n. med. z Tulane University School of Medicine – Takie rozwiązanie do tej pory najczęściej było wdrażane u pacjentów, którzy na cukrzycę chorują od niedawna, ale w mojej klinice widzę również osoby, u których włączono tirzepatyd, a chorują na cukrzycę od dłuższego czasu.– dodaje Fonseca.

Głos w dyskusji zabrała również pacjentka, która rozpoczęła leczenie tirzepatydem niedługo po zdiagnozowaniu u niej cukrzycy typu 2. Podzieliła się swoim doświadczeniem, opowiadając jak po rozpoczęciu stosowania tirzepatydu dłużej odczuwała sytość po spożyciu posiłku, co pomogło jej zmniejszyć tendencję do sięgania po podjadanie produktów o wysokiej zawartości węglowodanów.

Ograniczenia i przeciwskazania

Dr Fonseca wymienił także ograniczenia i przeciwwskazania do stosowania tirzepatydu. Podkreślił, iż nie jest on wskazany dla osób z cukrzycą typu 1 i nie był badany u pacjentów z historią zapalenia trzustki. Podkreślił również możliwe ryzyko wystąpienia nowotworów tarczycy, w tym guzów komórek C tarczycy, o czym można przeczytać w ChPL. Badania na zwierzętach wykazały zależny od dawki wzrost liczby tych guzów u szczurów leczonych agonistami receptora GLP-1, takimi jak semaglutyd. Jednak w tej chwili nie wiadomo, czy ryzyko to dotyczy również ludzi.

Stanowisko PTD

Polskie Towarzystwo Diabetologiczne (PTD) w swoich zaleceniach z 2025 roku przez cały czas wskazuje metforminę jako lek I rzutu. Niemniej coraz częściej rozważa się tirzepatyd jako możliwość u pacjentów, którzy nie osiągają zakładanych celów leczenia starszymi lekami.

FDA zatwierdziło tirzepatyd w maju 2022 r. dla dorosłych z cukrzycą typu 2 w celu poprawy kontroli glikemii, w połączeniu z dietą i ćwiczeniami. Zalecana dawka początkowa tirzepatydu wynosi 2,5 mg raz w tygodniu przez 4 tygodnie. jeżeli lek jest dobrze tolerowany i jeżeli konieczna jest silniejsza kontrola glikemii, dawkę można stopniowo zwiększać co 4 tygodnie do 5 mg, 7,5 mg, 10 mg, 12,5 mg i maksymalnie 15 mg. Schemat dawkowania można dostosować w zależności od tolerancji pacjenta i docelowych wartości glikemii.

Źródła: