W Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie przeprowadzono dotąd 33 operacje mózgu metodą małoinwazyjną, bez otwierania czaszki. W ten sposób można operować guzy mózgu, ogniska padaczkowe i tzw. naczyniaki jamiste.
Dr Wojciech Nowak z Kliniki Neurochirurgii Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie przedstawił dotychczasowe wyniki operowania głęboko położonych struktur mózgu przy użyciu nowej, mało inwazyjnej metody – laserowej termoablacji pod kontrolą rezonansu magnetycznego (LITT – Laser Interstitial Thermal Therapy).
Operacje mózgu bez otwierania czaszki
Zespół specjalistów pod kierunkiem dr. Nowaka pierwszy taki zabieg w naszym kraju przeprowadził w październiku 2022 r. u 10-letniego chłopca z guzem mózgu. Od tego czasu zoperowano 33 małych pacjentów w wieku od 2 do 18 lat, z takimi schorzeniami jak: guzy mózgu (o niższym stopniu złośliwości), hamartoma podwzgórza (wrodzona zmiana nienowotworowa, powodująca napady padaczki z napadami śmiechu), dysplazje korowe (jedna z najczęstszych przyczyn lekoopornej padaczki u dzieci) oraz naczyniaki jamiste (łagodny naczyniowy nowotwór).
– Laserowa termoablacja to technika minimalnie inwazyjna – powiedział dr Nowak.
Technika pozwala bardzo precyzyjnie zniszczyć zmiany wewnątrzczaszkowe poprzez wykorzystanie wysokiej temperatury energii lasera. Zabieg wykonywany jest pod kontrolą rezonansu magnetycznego, co umożliwia w czasie rzeczywistym śledzenie efektów tej metody, a w razie potrzeby – jej korygowanie.
Zabieg rozpoczyna się od precyzyjnego wprowadzenia cienkiej prowadnicy lasera do operowanego miejsca wewnątrz czaszki, bez jej otwierania, np. do guza mózgu. Pacjent po znieczuleniu jest umieszczany wewnątrz rezonansu magnetycznego, z kolei lekarze, śledząc badania obrazowe uruchamiają terapię laserową i kontrolują jej przebieg oraz zakres niszczenia tkanek, na przykład tkanki nowotworowej guza.
Jak wyjaśnił neurochirurg dziecięcy z Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie, niszczenie chorej tkanki przy użyciu lasera może się odbywać stopniowo lub natychmiastowo, w zależności od zastosowanej temperatury – od 40–59 st. C do 60–100 st. C. Rezonans magnetyczny wyposażony jest w urządzenie wykrywające zmiany temperatury operowanych tkanek (bez jej bezpośredniego pomiaru).
Krótsza rekonwalescencja
Według dr. Nowaka w ten sposób można operować guzy o niższym lub wyższym stopniu złośliwości. Operowane zmiany muszą jednak mieć regularne kształty, a ich rozmiary nie mogą przekraczać 2 cm średnicy (przy zastosowaniu jednego światłowodu). – Taki zabieg można powtórzyć i nie wyklucza on zastosowania innej metody – radioterapii czy operacji neurochirurgicznej – dodał specjalista.
Termoablacja laserowa powoduje mniej powikłań pooperacyjnych. U jedynie 15 proc. pacjentów zdarzają się na przykład krwiaki podtwardówkowe (nagromadzenie krwi pomiędzy oponą twardą a oponą pajęczą). – Szybciej przebiega też rekonwalescencja – zaznaczył dr Nowak. Dziesięcioletni chłopiec, pierwszy pacjent, którego operowano w ten sposób w Centrum Zdrowia Dziecka, już po dwóch dniach został wypisany ze szpitala.
Laserowa termoablacja mózgu wykonywana jest także u osób dorosłych. Pierwszy taki zabieg usunięcia guza mózgu w naszym kraju w czerwcu 2021 r. przeprowadzili specjaliści ze Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. Drugą laserową termoablację mózgu u 49-letniej pacjentki z guzem mózgu wykonano we wrześniu 2023 r. w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Poznaniu.
Przeczytaj także: „Nowoczesny sprzęt używany tylko od wielkiego dzwonu” i „Nowa metoda skanowania mózgu może pomóc chorym na lekooporną padaczkę”.
