Terapia adiuwantowa glikokortykosteroidami w pozaszpitalnym zapaleniu płuc

Stosowanie glikokortykosteroidów (GKS) jako terapii adiuwantowej w pozaszpitalnym zapaleniu płuc (CAP) od lat budzi dyskusje. Pomimo licznych badań jednoznaczna ocena korzyści z tego leczenia wciąż nastręcza trudności. Najnowsza metaanaliza, opublikowana w „The Lancet Respiratory Medicine”, rzuca nowe światło na tę kwestię, analizując indywidualne dane pacjentów z ośmiu randomizowanych badań klinicznych.

Analiza wykazała, iż adiuwantowa terapia systemowymi GKS znacząco redukuje 30-dniową śmiertelność u pacjentów hospitalizowanych z powodu CAP. Kluczowym odkryciem jest jednak zróżnicowanie efektu leczenia w zależności od stężenia białka C-reaktywnego (CRP) – markera stanu zapalnego.

Szczególne korzyści z takiej terapii odnoszą pacjenci z wyjściowo wysokimi wartościami CRP (>204 mg/L). W tej grupie chorych leczenie kortykosteroidami prowadziło do znaczącego spadku śmiertelności. W grupie placebo zmarło 13% pacjentów (39 z 301), natomiast w grupie otrzymującej kortykosteroidy jedynie 6,1% (20 z 329), co przekłada się na relatywne zmniejszenie ryzyka zgonu o 53% (OR 0,43; p=0,026). Natomiast u pacjentów z niskimi wartościami CRP (≤204 mg/L) terapia GKS nie wykazała istotnego wpływu na przeżycie. W tej grupie śmiertelność wyniosła 13,1% (88 z 671) w grupie placebo i 9,6% (66 z 684) w grupie kortykosteroidowej.

Warto podkreślić, iż adiuwantowa terapia GKS wiąże się z podwyższonym ryzykiem hiperglikemii oraz ponownych hospitalizacji. Niemniej jednak, w kontekście pacjentów z wysokim CRP korzyści z redukcji śmiertelności wydają się przeważać nad potencjalnymi działaniami niepożądanymi. Wyniki te uwypuklają znaczenie indywidualizacji leczenia, z uwzględnieniem biomarkerów stanu zapalnego, w celu optymalizacji terapii CAP.