Strzelanie w stawach – przyczyny
Strzelanie w stawach to zjawisko, które może być wyzwalane przez nas samych, by przynieść sobie ulgę i poprawić ruchomość stawu. Na pewno zdarzyło ci się pokręcić nadgarstkiem po długotrwałym pisaniu lub karkiem – po spędzeniu wielu godzin przed komputerem. Czasami klikanie, trzaskanie i strzelanie w stawie może też przynieść niepokój. Choć wiele osób doświadcza tego dźwięku, kilka wie, co go powoduje. Przyczyny strzelania w stawie mogą obejmować: [1]
- zmiany ciśnienia – nagłe zmiany ciśnienia w stawie prowadzą do uwolnienia gazów z płynu stawowego, wywołując charakterystyczny dźwięk strzelania;
- kawitacja – to proces, w którym pod wpływem zmiany ciśnienia tworzą się pęcherzyki gazu w płynie stawowym, a gdy pękają, generują dźwięk, który można usłyszeć podczas ruchu stawu;
- głębokie ruchy stawów – które przekraczają fizjologiczną barierę, mogą powodować charakterystyczne strzelanie i może być wywołane zarówno manipulacjami terapeutycznymi (np. w gabinecie chiropraktyka) jak i naturalną aktywnością mięśniową;
- działanie ścięgien i więzadeł – ścięgna mogą przeskakiwać nad kośćmi lub innymi strukturami.
Objawy strzelania w stawie
Najbardziej charakterystycznym objawem strzelania w stawach jest dźwięk. Może on być głośny, przypominający klik, lub cichy, jak pęknięcie. Po uwolnieniu stawowym możesz odczuwać ulgę i poprawę ruchomości stawu. W niektórych przypadkach, przed wystąpieniem dźwięku, może towarzyszyć uczucie sztywności lub ograniczenia ruchomości w stawie, które stanowi sygnał poprzedzający uwolnienie stawu.
Zazwyczaj dźwięk strzelania nie jest związany z bólem. Jednak w niektórych sytuacjach może wskazywać na przeciążenie lub uszkodzenie stawu. [1]
Co może oznaczać strzelanie w stawach kolanowych?
Strzelające kolana to dolegliwość, która często towarzyszy bocznemu przyparciu rzepki, będącemu jednym z najczęstszych problemów ortopedycznych związanych z funkcjonowaniem stawu kolanowego. Objawy tego schorzenia wynikają z nieprawidłowego toru ruchu rzepki, która podczas wykonywania ruchów kolanem przesuwa się w stronę boczną. [2]
Objawy, które warto skonsultować z lekarzem
Boczne przyparcie rzepki charakteryzuje się występowaniem bólu w przednim i bocznym przedziale kolana, szczególnie podczas zginania i prostowania stawu kolanowego, a także w trakcie aktywności fizycznej. Ból związany jest z nadmiernym naciskiem na powierzchnię stawową rzepki, wywołującym silny dyskomfort. Charakterystycznym objawem jest uczucie przeskakiwania lub strzelania w kolanie, które nasila się przy zmianach pozycji nogi lub wzmożonej aktywności. [2]
Leczenie bocznego przyparcia rzepki
Celem leczenia jest złagodzenie bólu, poprawienie ruchomości stawu oraz zapobieganie dalszym uszkodzeniom. Terapia najczęściej obejmuje ćwiczenia wzmacniające mięśnie (zwłaszcza mięśnie uda), rozciąganie i mobilizację rzepki. Stosuje się również terapię manualną, np. masaże, drenaż limfatyczny oraz kinezyterapia. [2]
Strzelanie w biodrach – kiedy jest powodem do niepokoju?
Biodro „strzelające” to uczucie przeskakiwania lub trzaskania w okolicy stawu biodrowego przy wykonywaniu ruchów. Może występować podczas chodzenia, siadania czy innych aktywności fizycznych. Wyróżnia się trzy główne przyczyny tego zjawiska: [3]
- biodro strzelające zewnętrzne występuje w sytuacji, gdy pasmo biodrowo-piszczelowe przeskakuje nad wyniosłością kostną – krętarzem większym;
- biodro strzelające wewnętrzne jest spowodowane przesuwaniem się mięśnia biodrowo-lędźwiowego nad strukturami kostnymi biodra;
- biodro strzelające wewnątrzstawowe związane jest z patologiami w obrębie stawu, takimi jak uszkodzenie obrąbka stawowego czy zmiany zwyrodnieniowe.
Objawy, które są sygnałem do wizyty u specjalisty
Głównym objawem strzelania w biodrze jest uczucie przeskakiwania lub trzaskania, szczególnie podczas określonych ruchów. W przypadku biodra strzelającego zewnętrznego objawy mogą widoczne także na skórze. Niekiedy odczuwalny jest ból, który może utrudniać codzienne czynności i wówczas warto wybrać się do specjalisty. [3]
Leczenie
W przypadku biodra strzelającego podstawową metodą leczenia jest fizjoterapia. Obejmuje korekcję postawy, rozciąganie i uelastycznianie mięśni. Interwencja chirurgiczna bywa niezbędna w przypadkach, gdy fizjoterapia nie pomaga, a dolegliwości są uporczywe. [3]
Jak zadbać o stawy, by poradzić sobie ze strzelaniem?
Pamiętaj, iż jeżeli strzelaniu nie towarzyszą bóle stawów ani uczucie dyskomfortu, zwykle nie wymaga to specjalnego leczenia. Aby zadbać o stawy, regularnie uprawiaj aktywność fizyczną, która wspomaga ich regenerację i utrzymanie odpowiedniej kondycji. Ruch poprawia ukrwienie stawów, wpływa na odżywienie chrząstki stawowej, pomaga utrzymać prawidłową masę mięśniową oraz wspiera równowagę i koordynację. Pamiętaj, iż stawy nie lubią nadwagi, palenia papierosów oraz przeciążeń statycznych, jak długotrwała praca stojąca. [4]
artykuł na zlecenie marki 4Flex
Źródła:
[1]Protopapas, M. G., & Cymet, T. C. (2002). Joint cracking and popping: understanding noises that accompany articular release. Journal of Osteopathic Medicine, 102(5), 283-287.
[2] Strojek, Katarzyna, et al. Leczenie zachowawcze zespołu bocznego przyparcia rzepki= Conservative treatment of excessive lateral pressure syndrome.” Journal of Education, Health and Sport 6.9 (2016): 841-854.
[3] Stępień K., Biodro „strzelające” – co to jest, przyczyny, objawy, Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/ortopedia/choroby-urazy/260846,biodro-strzelajace-trzaskajace-przeskakujace-przyczyny-objawy [Dostęp online: 06.03.2025]
[4] Wiśniewski P. i in., Kolana lubią ruch, Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/dieta/aktualnosci/240474,kolana-lubia-ruch [Dostęp online: 07.03.2025]