Z aktualnych statystyk Portugalskiej Izby Lekarzy Dentystów (OMD) wynika, iż co 10. mieszkaniec kraju rzadko albo nigdy nie chodzi do dentysty, czego powodem są w większości przypadków ograniczenia finansowe. Co oczywiste, przekłada się to na pogorszenie stanu zdrowia jamy ustnej – w tym utratę zębów.
Do najnowszej edycji Barometru Zdrowia Jamy Ustnej (Barómetro de Saúde Oral), opublikowanej w styczniu tego roku, OMD przeprowadziła losową ankietę wśród 1102 osób w wieku od 15 lat wzwyż.
Lepsze wskaźniki w leczeniu stomatologicznym dzieci
Z Barometru wynika, iż ponad milion Portugalczyków „nie chodzi do dentysty w ogóle” lub „chodzi rzadziej niż raz w roku”, przy czym 30% z nich jako powód podaje brak pieniędzy – to o ponad 5% więcej niż w 2023 r. Aż 98% respondentów uważa, iż dostęp do opieki stomatologicznej w ramach Narodowego Systemu Opieki Zdrowotnej (SNS) jest „ważny” lub „bardzo ważny”. Ponadto 96% ankietowanych jest zdania, iż państwo powinno dofinansowywać leczenie stomatologiczne tak samo jak leki.
Łącznie ponad 65% badanych zadeklarowało, iż przynajmniej raz w roku chodzi do dentysty – to o 1% więcej niż w roku poprzednim. Jednocześnie odsetek osób, które nigdy nie umówiły się na badanie kontrolne, wzrósł o prawie 4% – do 27%. Natomiast odsetek dzieci przed 6. rokiem życia, które nigdy nie były u stomatologa, spadł trzeci rok z rzędu. W 2021 r. (podczas pandemii) wynosił on ponad 73%, w 2022 r. spadł do nieco powyżej 65%, w 2023 r. wyniósł 53,5%, a w roku ubiegłym już tylko 49,6%.
Ponad połowa społeczeństwa bez uzupełnień protetycznych
W badaniu wykazano, iż dwie trzecie populacji nie ma pełnego uzębienia: potwierdzono też wzrost liczby Portugalczyków z przynajmniej jednym brakującym zębem: z prawie 59% w 2023 r. do niespełna 66% rok później. W tym samym czasie odsetek osób, którym brakuje 6 lub więcej zębów, wzrósł z prawie 23% do 28%, przy czym problem ten częściej dotyczy kobiet (31%) niż mężczyzn (23%). Badanie potwierdziło też, iż duży odsetek Portugalczyków z ubytkami nie użytkuje żadnych uzupełnień protetycznych.
Niewydolny system opieki zdrowotnej
Za zdrowie Portugalczyków odpowiada przede wszystkim Narodowy System Opieki Zdrowotnej (SNS), który jest finansowany głównie z podatków – korzysta z niego 65% społeczeństwa. Natomiast opieka stomatologiczna zwykle nie jest refundowana przez SNS, z wyjątkiem grup wrażliwych, takich jak dzieci do 18. roku życia.
Z Barometru wynika, iż pogorszeniu uległy wskaźniki higieny jamy ustnej: tylko 3 na 4 respondentów myje zęby przynajmniej dwa razy dziennie, co stanowi spadek o ponad 4%. – Te wyniki są dla kraju powodem do wstydu i odzwierciedlają brak inwestycji w zdrowie jamy ustnej. Portugalczycy wciąż czekają na przedstawienie przez rząd Narodowego Programu Zdrowia Jamy Ustnej, który miał być gotowy do końca 2024 r. – skomentował prezes OMD dr Miguel Pavão.
Zdaniem prezesa, WHO podejmuje ważne kroki, by zagwarantować pacjentom na całym świecie prawo do zdrowia jamy ustnej, podczas gdy Portugalia utknęła w martwym punkcie. – Nie możemy oddzielać wskaźników zdrowia jamy ustnej od faktu, iż prawie 20% społeczeństwa żyje w ubóstwie. Społeczeństwo pozbawione środków i dostępu do opieki stomatologicznej doświadcza większych nierówności społecznych. A to prowadzi do częstszych nieobecności w pracy i szkole, a także problemów społecznych i obniżenia poczucia własnej wartości – podkreślił dr Pavão.
Źródła: https://www.zm-online.de/
https://www.omd.pt/
