Podróż Na Księżyc – scenariusz zajęć logopedycznych dla przedszkolaków

🌌 Wstęp: Polak w kosmosie i tajemnice Wszechświata

Dzieci, czy wiecie, iż niedawno Polak – Sławosz Uznański – poleciał w kosmos? 🚀 To niezwykłe, bo nie każdy ma okazję zostać astronautą. Sławosz musiał się długo przygotowywać – uczył się, jak obsługiwać rakietę, trenował w specjalnych bazach, a choćby ćwiczył w wodzie, żeby symulować brak grawitacji. W końcu spełnił swoje marzenie i wzbił się ponad Ziemię, gdzie zobaczył naszą planetę z góry – jako niebieską kulę zawieszoną w ciemnym kosmosie.

A czym adekwatnie jest kosmos? 🤔
Kosmos to ogromna przestrzeń, która otacza naszą Ziemię. Gdy patrzymy w nocy w niebo, widzimy tylko jego małą część – gwiazdy, Księżyc i czasem planety. Ale kosmos jest nieskończony i pełen tajemnic. To tam znajduje się Słońce, wszystkie planety, asteroidy, komety i galaktyki. Można powiedzieć, iż kosmos to dom dla wszystkiego, co istnieje poza Ziemią.

Dla wielu ludzi kosmos wydaje się bardzo daleki i trudny do poznania. Ale tak jak Sławosz Uznański odważył się wyruszyć w swoją podróż, tak i my możemy dzisiaj – w naszej wyobraźni – polecieć na Księżyc. 🌙

Podczas tych zajęć zamienimy się w astronautów, którzy wyruszą w logopedyczną wyprawę. Każda głoska będzie jak mała gwiazda, a każde słowo jak planeta, którą będziemy odkrywać. Dzięki temu nauczymy się wyraźnie mówić, ćwiczyć nasz język i usta, a przy okazji dowiemy się, jakie skarby kryje kosmos.

Gotowi? To zapinamy pasy, uruchamiamy silniki i… 3, 2, 1 – start! 🚀

Przygotowanie

Cele:

• Poznanie podstawowej wiedzy o Księżycu i kosmosie.
• Rozwijanie sprawności słuchowej i językowej.
• Kształtowanie rozróżniania i artykulacji głosek.

Materiały:

• Ilustracje Księżyca i kamieni księżycowych.
• Obrazki kosmosu, rakiety i astronauty.
• Pudełko księżycowych słów.
• Lusterka i księżycowe sylaby.
• Nagrania spokojnej muzyki.
• Folia aluminiowa i słomki.

Miejsce:

• Dowolne.

Wprowadzenie

Zajęcia są osadzone w symbolicznej ramie kosmicznej podróży, gdzie przestrzeń językowa zostaje utożsamiona z bezkresnym wszechświatem, a artykulacja głosek staje się formą eksploracji Księżyca. Przedszkolaki w trakcie logopedycznej ekspedycji wcielają się w role astronautów, którzy sprawdzają nie tylko powierzchnię srebrnego globu, ale również potencjał zdolności poznawczych i możliwości sprawności językowej.

Lekcja odzwierciedla model ekspansji kosmologicznej od wielkiego wybuchu aktywacji języka (ćwiczenia rozgrzewkowe) przez porządkowanie dźwięków w układach sylabicznych (symulacja grawitacji fonemów), aż po złożone konfiguracje słów (galaktyki znaczeń). Każda głoska – „s”, „z”, „sz”, „ż” – traktowana jest jako mikrocząstka, której poprawna artykulacja pozwala na stabilizację orbit komunikacyjnych w przestrzeni społecznej dziecka.

Metafora kosmosu nie służy jedynie jako dekoracja, ponieważ okazuje się przydatnym narzędziem wspierającym orientację przestrzenną, myślenie przyczynowo-skutkowe i wyobraźnię językową. Wszechświat w którym komunikacja werbalna bywa dla niektórych dzieci równie odległa i tajemnicza, co ciemna materia, zajęcia logopedyczne przybliżają język jako zrozumiały, fascynujący i możliwy do opanowania układ planetarny.

🚀 To przygotowałam kilka prostych i ciekawych faktów o kosmosie, które można wpleść we wstęp lub między ćwiczeniami, aby dzieci były jeszcze bardziej zaciekawione:

🌟 Ciekawostki o kosmosie dla dzieci

1. Grawitacja
   – Dzieci, wiecie dlaczego nie odlatujemy w powietrze jak balon? 🤔 To dzięki grawitacji – to taka niewidzialna siła, która trzyma nas na Ziemi.
   Na Księżycu grawitacja jest słabsza – dlatego astronauci tam skaczą, jakby mieli sprężynki w butach! 🥾🌙
2. Gwiazdy
   – Kiedy patrzycie w nocy w niebo, widzicie gwiazdy. A wiecie, iż to są ogromne kule ognia, dużo większe niż nasze Słońce? 🌞
   Niektóre z nich są tak daleko, iż ich światło leci do nas miliony lat!
3. Księżyc
   – Na Księżycu nie ma powietrza ani wody. Dlatego nie ma tam drzew, kwiatów ani zwierząt. Jest tylko cisza i pył księżycowy, w którym przez cały czas można zobaczyć ślady butów astronautów, którzy wylądowali tam dawno temu! 👣
4. Rakieta
   – Żeby polecieć w kosmos, trzeba użyć rakiety. Rakieta startuje z taką siłą, iż drży ziemia i słychać ogromny huk. Dlatego astronauci zakładają specjalne skafandry i siedzą przypięci pasami jak w fotelach kosmicznych samochodów! 🚀
5. Ziemia z kosmosu
   – Astronauci mówią, iż nasza planeta z kosmosu wygląda jak błękitna, świecąca kula. Nie widać granic państw, tylko oceany, chmury i lądy. To sprawia, iż wszyscy czujemy się jak jedna wielka rodzina na Ziemi. 🌍💙

Zajęcia adekwatne

1. Rozpoczęcie:

Nauczyciel mówi: „Cześć, mali astronauci! Dziś wybieramy się na Księżyc, żeby poszukać tajemniczych głosek. Ale żeby wyruszyć w podróż, musimy rozgrzać nasz język jak silnik rakiety!”

2. Start Rakiety:

Przedszkolaki wykonują ćwiczenia artykulacyjne, żeby uruchomić rakietę i polecieć na Księżyc. Nauczyciel na bieżąco kontroluje realizację zaplanowanych operacji kosmicznych.

Zadania Techniczne:

• „Uruchomienie Silnika” – wibrowanie językiem za zębami („z-z-z”).
• „Zwijanie paneli słonecznych” – unoszenie języka do góry i na boki.
• „Odkurzanie kabiny” – dmuchanie przez słomkę.
• „Nadawanie sygnału do bazy” – długie „szszszsz” i „żżżżż” z ręką przy uchu.

3. Cudowny Kosmos:

Nauczyciel pokazuje ilustracje (słońce, zamek, szafa, żaba) i dzieci wskazują, czy słyszą „s”, „z”, „sz” czy „ż”. Prowadzący może używać obrazka rakiety, którą przykłada do obrazka, jeżeli pasuje dźwiękowo.

4. Pora Lądowania:

Na macie rozsypane są kamienie księżycowe z sylabami (sa, szo, zu). Każde dziecko losuje kamień i odczytuje sylabę, próbując ją poprawnie wypowiedzieć. Przedszkolaki mogą układać sylaby w rząd i powtarzać za nauczycielem.

5. Poszukiwanie Skarbów:

Dzieci losują obrazki z pudełka (ser, zamek, szalik, żółw) i nazywają je, starając się poprawnie wypowiadać głoski. Nauczyciel może zapytać: „Co znaleźli astronauci na Księżycu?”

🌌 Mini quiz dla dzieci – „Czy to prawda, czy nie?” (Prawda czy fałsz)

1. Czy na Księżycu rosną drzewa?
   👉 (Dzieci odpowiadają) – Nie! 🌳🚫
   Na Księżycu nie ma powietrza ani wody, więc nie mogą tam rosnąć drzewa ani kwiaty.
2. Czy grawitacja sprawia, iż piłka spada na ziemię?
   👉 Tak! ⚽⬇️
   To właśnie grawitacja przyciąga piłkę, ludzi i wszystko inne do Ziemi.
3. Czy rakieta startuje w ciszy?
   👉 Nie! 🚀💥
   Rakieta jest bardzo głośna, bo silniki wypuszczają ogromny ogień i dym.
4. Czy gwiazdy są malutkie?
   👉 Nie! 🌟
   Gwiazdy to wielkie kule ognia, dużo większe niż Słońce!
5. Czy astronauci zostawiają ślady butów na Księżycu?
   👉 Tak! 👣🌙
   Na Księżycu przez cały czas można zobaczyć odciski butów z dawnych misji kosmicznych.
6. Czy nasza Ziemia z kosmosu wygląda jak niebieska kula?
   👉 Tak! 🌍💙
   Astronauci widzą oceany, chmury i lądy, a cała Ziemia świeci jak błękitny klejnot.

🌟 Możesz podzielić pytania na dwa rodzaje:

• Prawda czy fałsz (dzieci podnoszą rękę w górę lub klaszczą, jeżeli myślą, iż to prawda).
• Zagadki z obrazkami (pokazujesz ilustrację i pytasz: „Czy to można zobaczyć w kosmosie?” – np. drzewo, gwiazdę, żabę, rakietę).

6. Podsumowanie:

Przedszkolaki powtarzają za logopedą słowa z głoskami („słońce”, „szyszka”, „zamek”,„żarówka”) z cichym pogłosem tak, jakby stanowiły echo pochodzące z powierzchni Księżyca.

źródło: Opracowanie własne