W komunikacie prasowym King’s College London z 9 czerwca poinformowano, iż drobnoustrój odpowiedzialny za rozwój i progresję choroby przyzębia, wcześniej wiązany z patogenezą choroby Alzheimera, może również odgrywać istotną rolę w pogłębianiu zaburzeń poznawczych u osób z chorobą Parkinsona.
Chodzi o Porphyromonas gingivalis – beztlenową bakterię Gram-ujemną, która stanowi istotny czynnik etiologiczny przewlekłego zapalenia przyzębia. Bakteria ta może migrować z jamy ustnej do przewodu pokarmowego, gdzie uwalnia toksyny (w tym gingipainy), które oddziałują na ośrodkowy układ nerwowy u pacjentów z chorobą Parkinsona.
– Coraz więcej dowodów wskazuje na to, iż zarówno zdrowie jamy ustnej, jak i stan mikrobiomu jelitowego mogą odgrywać istotną rolę w spowalnianiu procesów neurodegeneracyjnych – powiedział współautor badania dr Saeed Shoaie, wykładowca biologii systemowej i syntetycznej w King’s College London.
W ramach analizy badacze przebadali mikroflorę jamy ustnej i jelit na podstawie 228 próbek kału i śliny, pochodzących z trzech grup: pacjentów z chorobą Parkinsona i łagodnymi zaburzeniami poznawczymi, pacjentów z Parkinsonem i otępieniem oraz osób zdrowych (grupa kontrolna).
Analiza wykazała istotne różnice w składzie i funkcji mikrobiomu pomiędzy uczestnikami z każdej z grup. U pacjentów z zaburzeniami poznawczymi stwierdzono w jelitach większą obecność patobiontów (bakterii, które naturalnie występują w organizmie człowieka, np. w jamie ustnej czy jelitach, i zwykle nie wywołują choroby, ale w określonych warunkach mogą stać się szkodliwe i działać jak patogeny) – wiele z nich prawdopodobnie pochodziło pierwotnie z jamy ustnej. Zjawisko to określa się mianem translokacji drobnoustrojów z jamy ustnej do jelit (ang. oral-gut translocation).
Metabolity i toksyny a nasilenie zaburzeń poznawczych u osób z chorobą Parkinsona
Po przedostaniu się do jelit bakterie z jamy ustnej wydzielają toksyny, które mogą uszkadzać śluzówkę jelit, wywoływać stan zapalny i, poprzez mechanizmy osi jelita-mózg, wpływać na funkcje poznawcze. Dzięki wykorzystaniu sztucznej inteligencji badacze z Londynu byli w stanie powiązać konkretne metabolity i toksyny z nasileniem zaburzeń poznawczych u pacjentów z chorobą Parkinsona. AI umożliwiła także rozpoznanie gatunków bakterii i ich funkcji, które mogłyby zostać pominięte przy zastosowaniu tradycyjnych metod analizy mikrobiologicznej.
Pomimo tych odkryć autorzy podkreślają, iż wskazane są dalsze badania w celu jednoznacznego określenia wpływu mikrobiomu jelitowego na mózg i zbadania, czy modyfikacja mikroflory (np. poprzez probiotyki, prebiotyki czy stosowanie określonej diety) może stanowić skuteczną metodę spowolnienia demencji w przebiegu choroby Parkinsona.
– Uzyskane przez nas wyniki wskazują na to, iż utrzymanie zdrowej mikroflory – poprzez prawidłową i systematyczną higienę jamy ustnej, zbilansowaną dietę oraz ewentualne wprowadzanie określonych szczepów bakterii probiotycznych – może wspomagać leczenie choroby Parkinsona – podsumował współautor artykułu pt. „Mouth and gut bacteria linked to brain changes in Parkinson’s disease”.
– Istnieje wiele badań wskazujących na to, iż choroba przyzębia ma duży wpływ na zdrowie ogólne. Wiąże się ją z chorobami układu sercowo-naczyniowego, reumatoidalnym zapaleniem stawów, preeklampsją czy cukrzycą – mówi prof. dr hab. n. med. Marta Cześnikiewicz-Guzik, kierownik Zakładu Periodontologii, Profilaktyki i Klinicznej Patologii Jamy Ustnej Instytutu Stomatologii Wydziału Lekarskiego UJ CM w Krakowie, specjalistka chirurgii stomatologicznej i periodontologii, autorka ponad 100 artykułów naukowych, członek Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego, Polskiego Towarzystwa Periodontologicznego oraz British Society of Periodontology.
Źródła: https://www.drbicuspid.com/
https://www.kcl.ac.uk/
