W ciągu ostatnich kilku lat liczba zachorowań na kleszczowe zapalenie mózgu wzrasta w lawinowym tempie. Tylko w styczniu i lutym 2025 roku, czyli miesiącach, w których kleszcze pozostają w uśpieniu, doszło do 31 zakażeń wirusem kleszczowego zapalenia mózgu. Jedynym sposobem na ustrzeżenie się przed poważnymi powikłaniami są szczepienia ochronne.
Czym jest kleszczowe zapalenie mózgu?
Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) jest ostrą chorobą wirusową, którą można zarazić się poprzez ukąszenie kleszcza. Pajęczaki te często są też nosicielami bakterii boreliozy. Skutki zarażenia bywają bardzo dotkliwe – KZM wiąże się bowiem z wysokim ryzykiem powikłań neurologicznych. Czym objawia się kleszczowe zapalenie mózgu?
Mechanizm zachorowania na kleszczowe zapalenie mózgu
Przebieg zakażenia KZM jest dwuetapowy. Najpierw pojawiają się objawy grypopodobne, takie jak bóle mięśni i stawów, bóle głowy, gorączka czy ogólnie złe samopoczucie. W wielu przypadkach na tym choroba się kończy. Zdarza się jednak, iż schorzenie rozwija się dalej, a organizm nie jest w stanie zwalczyć wirusa, który przedostaje się do układu nerwowego. Powoduje to rozwój neuroinfekcji, w wyniku czego chory ma silne bóle głowy, wysoką gorączkę i objawy neurologiczne.
Powikłania przy kleszczowym zapaleniu mózgu
W związku z zachorowaniem na kleszczowe zapalenie mózgu może dojść do poważnych powikłań neurologicznych i chorób zagrażających zdrowiu, a niekiedy choćby życiu pacjenta. Zaliczają się do nich:
- zapalenie opon mózgowych,
- zapalenie pnia mózgu, korzeni nerwowych,
- porażenie splotu barkowego, skutkujące osłabieniem i niedowładem kończyn górnych, a czasami porażeniem czterokończynowym.
W przypadku KZM nie dochodzi do leczenia przyczyn zakażenia, a jedynie jego skutków. Lekarze niwelują odczuwane przez chorych skutki, ale nie ma skutecznych leków, które by leczyły przyczynę choroby. Jednak można zmniejszyć ryzyko poważnego zachorowania i powikłań dzięki szczepionkom.
Statystyki zachorowań
Według danych Państwowego Zakładu Higieny (PZH) w ostatnich latach wzrosła liczba przypadków kleszczowego zapalenia mózgu. W kolejnych latach zdiagnozowano:
- 265 przypadków w 2019 roku,
- 445 – w 2022 roku,
- 659 – w 2023 roku,
- 793 – w 2024 roku.
Eksperci tłumaczą, iż tak szybki wzrost zachorowań jest wynikiem zwiększenia liczby kleszczy w naszym otoczeniu. Zmiany klimatyczne doprowadziły do tego, iż pajęczaków jest coraz więcej i pojawiają się w krajach, w których do tej pory przypadki kleszczowego zapalenia mózgu adekwatnie nie występowały.
Do ugryzienia i zakażenia dochodzi nie tylko podczas wędrówek po lesie czy grzybobrania. Badania wskazują, iż do spotkania z kleszczem dojść może choćby podczas joggingu po parku czy przy zabawie we własnym ogrodzie. Ryzyko ugryzienia kleszcza i zachorowania na boreliozę jest wysokie. To powoduje, iż warto rozważyć szczepienie ochronne.
Uwaga! Przy ugryzieniu należy jak najszybciej usunąć kleszcza, chwytając go przy samej skórze i wyciągając w górę (najlepiej pęsetą). Miejsce ugryzienia trzeba zdezynfekować.
Szczepienia na kleszcze – jaka jest ich skuteczność?
Specjaliści podkreślają, iż szczepienie przeciwko wirusowi KZM są bezpiecznym i skutecznym sposobem ochrony przed ciężkim przebiegiem choroby. Wystarczy podać trzykrotnie dawkę. Pierwszą na początku, przed okresem wzmożonego występowania kleszczy. Po trzech latach trzeba przyjąć dawkę przypominającą i co 3-5 lat ją ponawiać.
Chcesz wiedzieć, ile wynosi cena szczepionki na kleszczowe zapalenie mózgu? Za pakiet szczepień obejmujący 3 dawki i zapewniający organizmowi odporność na kolejne kilka lat w Enel-Med zapłacisz 447 zł.
Badania pokazują, iż szczepionka na KZM jest skuteczna w 99%, a jej podanie jest bezpieczne dla pacjentów.
źródło: materiał partnera, artykuł sponsorowany
