Integracja e-karty szczepień z IKP

Internetowe Konto Pacjenta umożliwia sprawdzenie historii szczepień oraz pobranie potwierdzenia ich realizacji. Brakuje jednak automatycznych powiadomień o zbliżających się terminach szczepień czy dawkach przypominających. Dlatego w resorcie zdrowia realizowane są prace nad wprowadzeniem elektronicznej karty szczepień zintegrowanej z IKP.

– Zgodnie z obowiązującymi przepisami lekarz sprawujący profilaktyczną opiekę zdrowotną jest zobowiązany do informowania pacjentów o szczepieniach obowiązkowych i zalecanych. Sposób przekazywania takich informacji oraz przypominanie o szczepieniach pozostaje jednak w gestii danego podmiotu leczniczego, co prowadzi do różnych praktyk. Monitorowanie realizacji szczepień obowiązkowych w skali kraju wciąż opiera się przede wszystkim na dokumentacji papierowej, karcie uodpornienia lub elektronicznych kartach szczepień oraz kwartalnym raportowaniu niewykonanych szczepień do sanepidu. Dzięki temu Państwowa Inspekcja Sanitarna uzyskuje informacje o dzieciach, które – mimo braku przeciwwskazań medycznych – nie zostały zaszczepione – powiedział 10 września nowy wiceminister zdrowia Tomasz Maciejewski, przedstawiając informację na temat wykorzystania Internetowego Konta Pacjenta w celu zwiększenia wyszczepialności oraz informowania o dawkach przypominających.

Podczas posiedzenia Komisji Zdrowia wiceminister zaznaczył, iż od kilku lat podejmowane są działania zmierzające do pełnej cyfryzacji danych o szczepieniach i chorobach zakaźnych. Przypomniał, iż od września tego roku funkcjonuje raportowanie o chorobach zakaźnych obejmujących grypę, COVID-19 i krztusiec, a od 2024 r. – także raport o szczepieniach przeciw HPV. – Obywatele mają dziś dostęp do wiarygodnych statystyk opartych na danych przekazywanych przez podmioty lecznicze do systemu e-zdrowia – zaznaczył Maciejewski.

Wiceminister podkreślił, iż kluczowym narzędziem w tym procesie jest IKP. Już teraz pacjent może tam sprawdzić listę odbytych szczepień, pobrać potwierdzenie ich realizacji, a w przypadku szczepień przeciw COVID-19 – także certyfikat z kodem QR.

Brak powiadomień o szczepieniu

– Niestety w tej chwili IKP nie pozwala jeszcze na wysyłanie automatycznych powiadomień, np. o konieczności zaszczepienia dziecka czy przyjęcia dawki przypominającej. Wynika to zarówno z ograniczeń technicznych, jak i z braku odpowiednich regulacji prawnych odnośnie do zgód na powiadamianie o szczepieniach. Potrzebna będzie także modernizacja systemów gabinetowych – powiedział Maciejewski.

Poinformował, iż Ministerstwo Zdrowia prowadzi prace nad wdrożeniem elektronicznej karty szczepień, zintegrowanej z IKP. To rozwiązanie zastąpi dokumentację papierową, usprawni monitorowanie i umożliwi:

• planowanie harmonogramów szczepień przez lekarzy i pacjentów,
• wprowadzenie systemu automatycznych powiadomień,
• szybki dostęp do informacji o przeciwwskazaniach i niepożądanych odczynach poszczepiennych,
• automatyczne i przejrzyste raportowanie danych.

– E-karta szczepień stanie się w przyszłości nie tylko narzędziem nadzoru, ale także zintegrowaną częścią profilaktycznej dokumentacji zdrowotnej. Zwiększy też bezpieczeństwo zarówno poszczególnych osób, jak i całego społeczeństwa – zaznaczył wiceminister zdrowia.

Podkreślił, iż bardzo ważnym elementem jest także promocja szczepień. Prowadzona jest ona w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021–2025, a także przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego- PZH, który prowadzi portal szczepienia.info z rzetelnymi, naukowo potwierdzonymi informacjami dla pacjentów i profesjonalistów.

Schemat szczepień dla wszystkich pacjenta

Anna Baumann-Popczyk, dyrektor Departamentu Zdrowia Publicznego w Ministerstwie Zdrowia, przyznała, że schemat szczepień indywidualnych w systemie IKP jest kwestią analiz, jednak – jak zaznaczyła – będzie to trudne do zrealizowania.

– Indywidualny kalendarz szczepień ochronnych leży w kompetencji lekarza, który sprawuje opiekę nad pacjentem – stąd wynika ten problem. Niemniej jednak kwestia dotycząca integracji systemu IKP z projektowaną e-kartą szczepień jest w tej chwili kwestią analiz – wyjaśniła.

Dyrektor zaznaczyła, iż istotą e-karty szczepień jest udokumentowanie odbytych szczepień. Podłączenie ich pod IKP ma umożliwić funkcjonalność monitowania przez rodziców dziecka tego, czy szczepienia zostały wykonane i jakie oraz w jakim terminie powinny odbyć się kolejne. Dyrektor wskazała również, iż na IKP jest dostępny kalendarz szczepień dla danego rocznika.

Rozwiązania są niewystarczające

W ocenie dr Małgorzaty Gałązki-Sobotki z Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelni Łazarskiego należy wprowadzić rozwiązania, które będą archiwizowały historię pacjenta, ale przede wszystkim uwzględniały jego indywidualne cechy. – Samo zamieszczenie kart z grafikiem zalecanego systemu szczepień wydaje się niewystarczające – stwierdziła.

– Czy system uwzględnia rozwój, czyli to, czy w IKP będzie więcej niezbędnych i zalecanych interwencji profilaktycznych, takich jak cytologia, mammografia czy kolonoskopia? – zapytała ekspertka.

– Dzisiaj IKP pozwala pacjentkom na weryfikację tego, czy mogą skorzystać z badań profilaktycznych. Mogą one zapisać się na wybrane usługi poprzez e-rejestrację w tych placówkach, które przystąpiły do pilotażu. Informacja dotycząca mammografii i cytologii jest więc dostępna – odpowiedział Andrzej Sarnowski z Centrum e-Zdrowia.

Wskazał, iż dodatkowe informacje dotyczące potrzeby wykonania wskazanych badań profilaktycznych będą mogły znaleźć się w ramach programu „Moje zdrowie” podczas wizyty podsumowującej z lekarzem.