Dobiegający końca kompleksowy program zapobiegania zachowaniom samobójczym zostanie przedłużony. Dzięki skoordynowanym działaniom eksperci docierają do ludzi z pierwszą pomocą emocjonalną i z informacją, iż samobójstwom można zapobiegać – mówiła dr Halszka Witkowska, wiceprezes Stowarzyszenia Polskie Towarzystwo Suicydologiczne podczas konferencji poświęconej realizacji programu.
Biuro ds. Zapobiegania Zachowaniom Samobójczym podsumowało efekty pierwszego w Polsce Krajowego Programu Zapobiegania Zachowaniom Samobójczym.
– Spotkanie ma szczególny charakter, ponieważ zamyka istotny etap prac, ale jednocześnie otwiera kolejny, równie istotny dla bezpieczeństwa i zdrowia psychicznego Polek i Polaków, ponieważ Narodowy Program Zdrowia, który pierwotnie był zaplanowany na pięć lat, został decyzją rządu wydłużony do roku 2026 – informowała Anna Gil, kierownik Biura ds. Zapobiegania Zachowaniom Samobójczym na konferencji pt. „Krajowy Program Zapobiegania Zachowaniom Samobójczym – znaczenie profilaktyki w zdrowiu publicznym”.
Według twórców programu przez minione lata został wypracowany spójny system wsparcia psychicznego.
– Po raz pierwszy możemy mówić, iż w Polsce mamy tak kompleksowy, wielowymiarowy program zapobiegania zachowaniom samobójczym. We wcześniejszych latach podejmowano różne działania, ale one były bardzo rozproszone – stwierdziła Anna Gil.
Katarzyna Kęcka, wiceminister zdrowia, zwróciła uwagę, iż notuje się spadek prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży.
– Istotą też jest to, iż w te działania oprócz Ministerstwa Zdrowia włączyły się pozostałe resorty: Ministerstwo Edukacji Narodowej, MSWiA – zwróciła uwagę wiceminister zdrowia.
Specjaliści działający w programie zapobiegania zachowaniom samobójczym dzięki możliwości współpracy międzyresortowej przeszkolili ponad 50 tysięcy osób z różnych grup zawodowych: nauczycieli i nauczycieli specjalistów, pracowników socjalnych, osoby duchowne, kuratorów, opiekunów ośrodków wychowawczych, dziennikarzy i cały szereg służb mundurowych, czyli policji, żandarmerii wojskowej i straży pożarnej.
Zdaniem ekspertów szkoła, obok rodziny, jest miejscem, w którym najwcześniej dostrzegane są sygnały kryzysu, a nauczyciele i specjaliści szkolni odgrywają fundamentalną rolę w jego rozpoznawaniu i we właściwym reagowaniu.
– 41 tysięcy nauczycieli i nauczycieli specjalistów w ramach tego programu zostało w tym roku przeszkolonych ze standardów zachowania wobec samobójstwa, które w grudniu zeszłego roku trafiły do szkół – mówiła Paulina Piechna-Więckiewicz, wiceminister edukacji.
W opinii ekspertów Krajowy Program Zapobiegania Zachowaniom Samobójczym przynosi pozytywne efekty.
– Mamy dane za 11 miesięcy bieżącego roku, które, wydaje się, wskazują na pewne światełko w tunelu, które pokazuje, iż mamy mniej samobójstw niż w 2024 roku. W zeszłym roku po raz pierwszy od kilkunastu lat liczba samobójstw spadła poniżej 5 tysięcy w ciągu roku. Jestem przekonany, iż to efekt naszych wspólnych działań, które prowadzą do wzrostu świadomości społeczeństwa na temat tego, jak reagować, na co zwracać uwagę, a przede wszystkim do kogo zwracać się o skuteczną pomoc – zauważył inspektor Robert Kumor, dyrektor Biura Prewencji Komendy Głównej Policji.
Fundacja Dbam o Mój Z@sięg na wiosnę tego roku przeprowadziła badanie dotyczące wpływu życia offline i online na zdrowie psychiczne polskich nastolatków. Przebadano 1818 nastolatków z klas siódmych szkół podstawowych i klas trzecich szkół ponadpodstawowych. Wyniki pokazały, iż ponad 40 proc. młodych osób rozmawia o myślach samobójczych lub próbie samobójczej kolegi i koleżanki. Co więcej, ponad 55 proc., w przypadku uczniów klas trzecich szkół ponadpodstawowych, próbowało wesprzeć kolegę lub koleżankę w kryzysie samobójczym. Według autorów to bardzo istotne, bo pokazuje, iż tam nawet, gdzie dorośli nie potrafią mówić o problemie, młodzi i tak o tym rozmawiają i próbują sobie wzajemnie pomóc.
Drugim ważnym elementem tych badań jest kwestia wyświetlania się treści suicydalnych w sieci. Badania pokazały, iż w przypadku klas siódmych szkół podstawowych aż 39 proc. dzieci jest w sytuacji, kiedy wyświetlają im się treści suicydalne. W przypadku klas trzecich szkół ponadpodstawowych jest to aż 55 proc. Gdy zapytano dzieci, jak często one same wyszukują takie treści, 90 proc. powiedziało, iż nigdy.
– Przerażający jest fakt, iż te treści suicydalne związane z samookaleczeniami i zachowaniami samobójczymi, wyświetlają się, choćby jak dzieci ich nie szukają – wskazywała dr Halszka Witkowska, wiceprezes Stowarzyszenia Polskie Towarzystwo Suicydologiczne, liderka trzech zadań Krajowego Programu Zapobiegania Zachowaniom Samobójczym. Według ekspertki wyniki wskazują, iż ważne jest, żebyśmy zaczęli na poważnie rozmawiać o bezpieczeństwie dzieci w środowisku cyfrowym.
– Ten raport może pokazywać nam nowe kierunki, w których powinniśmy rozwijać Krajowy Program Zapobiegania Samobójstwom. Dzięki programowi możemy dotrzeć do ludzi z pierwszą pomocą emocjonalną, z informacją, gdzie uzyskać tę pomoc i przede wszystkim z tym przesłaniem, iż samobójstwom można zapobiegać – podsumowała dr Halszka Witkowska.
Z raportem można zapoznać się tutaj – KLIKNIJ TU.
