Diagnoza RZS na długo przed pierwszymi objawami
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) zwykle kojarzy się z bólem, sztywnością i obrzękiem stawów. To skojarzenie jest słuszne, jednak najnowsze badania wskazują, iż proces chorobowy rozpoczyna się znacznie wcześniej, zanim pojawią się odczuwalne dolegliwości. Wyniki tych badań opisano w Science Translational Medicine.
RZS należy do chorób autoimmunologicznych, co oznacza to, iż układ odpornościowy zamiast chronić organizm, zaczyna atakować jego własne tkanki - w tym przypadku głównie stawy.
W siedmioletnim badaniu naukowcy obserwowali osoby z podwyższonym ryzykiem rozwoju choroby. U wszystkich wykryto we krwi przeciwciała ACPA, które są jednym z najwcześniejszych sygnałów ostrzegawczych RZS.Reklama
Choć uczestnicy nie skarżyli się na ból, to u ponad 30 proc. z nich w ciągu kilku lat wystąpiły już pełnoobjawowe symptomy choroby. Odkrycie to pokazuje, iż walka z RZS w organizmie rozpoczyna się na długo przed wystąpieniem widocznych oznak.
Szczegółowe analizy opublikowane przez News Medical dowiodły, iż u osób z grupy ryzyka dochodziło już do ogólnoustrojowego stanu zapalnego, bardzo podobnego do tego, jaki obserwuje się u pacjentów z aktywną postacią RZS.
Badacze zauważyli zaburzenia w pracy układu odpornościowego: komórki B zamiast chronić organizm przed infekcjami, zaczynały wspierać procesy zapalne, a pomocnicze komórki T działały zbyt intensywnie, jakby stale skierowane były na "atakowanie" organizmu.
We krwi krążyły także monocyty, które produkowały duże ilości cząsteczek zapalnych - takich samych, jak te, które wykrywano w zmienionych przez chorobę stawach.
Zapalenie stawów może mieć podłoże genetyczne
Obecność przeciwciał ACPA to jedno z najważniejszych wczesnych ostrzeżeń. Jak podaje The Scientist, mogą one pojawiać się choćby u 60 proc. przyszłych pacjentów i to na wiele lat przed wystąpieniem bólu czy sztywności. To sprawia, iż ACPA stają się cennym biomarkerem, pozwalającym identyfikować osoby szczególnie narażone na rozwój choroby.
Naukowcy odkryli także, iż przyczyny RZS sięgają do poziomu genetyki i epigenetyki. Jak opisuje Inside Precision Medicine, u osób z ryzykiem choroby zmienione były tzw. „naiwne" komórki T, czyli te, które nie miały jeszcze kontaktu z żadnym patogenem. Okazało się, iż zostały one „przeprogramowane", by wywoływać stan zapalny.
Typowe objawy RZS - jak objawia się choroba?
Pierwsze zmiany chorobowe przy reumatoidalnym zapaleniu stawów najczęściej dotyczą stawów mniejszych: rąk i stóp. Wraz z postępem choroby zaczyna ona obejmować duże stawy - łokcie, barki czy kolana.
Za typowe objawy RZS uznaje się:
ból stawów - najczęściej symetryczny (np. bolą oba nadgarstki, kolana czy palce rąk).sztywność poranna - uczucie "zastania" stawów, które utrzymuje się zwykle powyżej 30 minut po przebudzeniu.obrzęk i zaczerwienienie stawów - wynik stanu zapalnego.ograniczoną ruchomość - trudności w poruszaniu palcami, chwytaniu przedmiotów czy chodzeniu.przewlekłe zmęczenie - uczucie osłabienia i braku energii.stan podgorączkowy lub gorączkę- w przebiegu aktywnego zapalenia.spadek masy ciała i apetytu - objaw towarzyszący przewlekłemu procesowi zapalnemu.
Źródła:
https://www.mp.pl/reumatologia/aktualnosci/388949,rzs-zaczyna-sie-na-dlugo-przed-objawamihttps://www.science.org/doi/10.1126/scitranslmed.adt7214
CZYTAJ TAKŻE: