Błędy popełniane podczas korzystania z miksera aptecznego

Końcówka dozująca – obowiązkowe wyposażenie tuby

W systemach mikserów aptecznych tuba, w której mieszamy lek, jest jednocześnie opakowaniem dla gotowego produktu. Osoba sporządzająca maść lub krem po zakończeniu procesu najczęściej wyjmuje śmigło z otworu wieczka, na otwór nakręca nakrętkę i na tym koniec. Kiedy przyjrzymy się opakowaniom gotowych maści i kremów, to próżno nam szukać opakowania, które miałoby tak duży otwór dozujący, jak tuba bez końcówki dozującej lub aplikatora. Ponadto rant gwintowanej tulejki wieczka od tuby może dodatkowo podrażnić zmienioną chorobowo skórę.

Dlatego praktycznie w każdym przypadku tuba musi być zaopatrzona w odpowiednią aplikator bądź też końcówkę dozującą ograniczającą średnicę otworu i tym samym przepływ półstałej postaci leku. Końcówki te dodatkowo zabezpieczają rant gwintowanej tulejki wieczka, dzięki czemu pacjent może bez obaw nakładać produkt na miejsce zmienione chorobowo. W ofercie firmy Galfarm znajdziemy aplikatory o średnicy 1 mm przeznaczone do nakładania preparatu do nosa lub uszu oraz 2 mm, które posłużą nam do nakładania preparatu na większe powierzchnie ciała.

Końcówki dozujące dostępne są w 3 średnicach:

• 1 mm – błękitna
• 2 mm – żółta
• 4 mm – różowa

Montując końcówki musimy zwrócić uwagę, czy wcisnęliśmy je wystarczająco mocno. Kołnierz końcówki powinien przylegać do gwintowanej tulejki wieczka.

Zobacz także: Czy współczesna apteka może funkcjonować bez Unguatora?

Mieszanie wszystkich półstałych postaci leków na domyślnie ustawionych parametrach

Najpopularniejsze modele mikserów mają możliwość regulacji czasu oraz szybkości mieszania. Czas domyślnie ustawiony jest na 2 minuty, szybkość na pozycję 5 z dziewięciostopniowej skali. Nowoczesne urządzenia umożliwiają tzw. miękki start, czyli urządzenie stopniowo rozpędza śmigło, co zapobiega przeciążeniu. Dla wielu półstałych postaci leków szybkość oznaczona cyfrą 5 faktycznie jest optymalna. Musimy jednak pamiętać, iż leki złożone z euceryny, wody i solubilizowanych roztworów witamin A i E, a także Lekobazę z dużą ilością wody powinniśmy mieszać z użyciem najwolniejszych obrotów mieszadła. Unikniemy w ten sposób rozwarstwienia faz leku. Podobnie wygląda sytuacja z układami o dużej gęstości i lepkości.

Lanolina

Jak każde urządzenie elektryczne, mikser apteczny ma również ograniczoną moc, dlatego powinniśmy uważać na układy, które są wyjątkowo trudne do wymieszania. Z pewnością należą do nich schłodzona lanolina i pasta cynkowa, do której dodaliśmy dodatkowe substancje stałe.

Zobacz także: Lanolina – charakterystyka surowca do receptury

Mieszadła jednorazowe

Niemal w każdej aptece próżno szukać mieszadeł, które zachowały swoją pierwotną barwę. Tworzywo, z którego wykonane są śmigła, cechuje się dużą wytrzymałością, nie jest jednak odporne na przebarwienia. Dlatego mieszając układy o silnym zabarwieniu, lepiej użyć mieszadła jednorazowego, które pozostanie zatopione w sporządzanym preparacie.

Mieszadeł jednorazowych powinniśmy również użyć w przypadku leków, które wymagają zwiększonej czystości mikrobiologicznej. Stosując mieszadła jednorazowe w takim przypadku minimalizujemy ryzyko wtórnego nadkażenia preparatu. Warto w tym miejscu zaznaczyć, iż mimo zastosowania mieszadła jednorazowego i możliwości wyjęcia trzpienia bez otwierania wieczka warto jednak to wieczko odkręcić i skontrolować poprawność wymieszania składników. Można to zrobić pod lożą z laminarnym nawiewem powietrza.

Mikser apteczny miesza, a nie rozdrabnia

Substancje stałe, które dodajemy do kremów lub maści, powinny być wcześniej rozdrobnione w moździerzu. Mieszadło miksera zostało zaprojektowane tak, by mieszać składniki, a nie je rozdrabniać. Dotyczy to nie tylko maści zawiesin, ale także tych preparatów, gdzie dodawany proszek w trakcie mieszania rozpuści się w podłożu. Rozdrobnienie surowca przyspiesza proces rozpuszczania, dzięki czemu mamy pewność, iż pacjent dostanie preparat o adekwatnej konsystencji.

Czytaj również: Miksery stosowane w aptecznej recepturze

Sygnatura na tubie

Opakowanie leku robionego należy zaopatrzyć w oznaczenie, które pozwala nam zidentyfikować skład leku. Oznaczenie to musi być przytwierdzone w sposób trwały. Niedopuszczalne jest zatem przytwierdzenie numeru nadanego w aptece i sygnatury wyłącznie dzięki tzw. gumki recepturki. Numer i sygnaturę ze składem leku trzeba przykleić do opakowania, co w razie konieczności zawsze pozwala w łatwy sposób zidentyfikować skład preparatu.

Instrukcja dla pacjenta

Choć miksera aptecznego w Polskich aptekach używamy już od około 15 lat, to wciąż wielu pacjentów nie miało styczności z lekiem wykonanym dzięki tego urządzenia. Specyficzna budowa tuby wymaga od farmaceutów i techników farmaceutycznych, aby za każdym razem, wydając lek pacjentowi, instruowali go, jak poprawnie wyciskać lek z tuby.

Czytaj także: Sygnatury, podkładki, torebki – czyli utensylia papierowe w aptecznej recepturze

Autor: mgr farm. Arkadiusz Przybylski