Podczas sprawdzania stanu naszej tarczycy, wykonujemy badania krwi. Wśród nich zaleca się również zbadanie poziomu hormonu tarczycy FT4 (tzw. wolna tyroksyna). Co to jest za hormon? Jaką funkcję pełni w organizmie? Jakie znaczenie ma przy chorobie Hashimoto? Tego dowiesz się w tym artykule.
Co to jest FT4?
FT4 (tzw. wolna tyroksyna) jest to wolna frakcja najważniejszego hormonu produkowanego przez komórki pęcherzykowe tarczycy. T4 (tyroksyna) jest to hormon wytwarzany przez tarczycę w odpowiedzi na hormon przysadki mózgowej – tyreotropinę (TSH). 80% hormonów wytwarzanych przez tarczycę stanowi T4 a pozostałe 20% trójjodotyronina (T3). Tyroksyna (T4) krąży we krwi w powiązaniu z białkami nośnikowymi (przykładowe białka to: TBG = globulina wiążąca tyroksynę, TBPA = transtyretyna, albumina), których stężenie zależy od wielu czynników. Hormony związane z białkami stanowią pewnego rodzaju magazyn, z którego gdy jest to niezbędne mogą zostać uwolnione aktywne, wolne formy hormonów (np. hormon FT4). Wolna frakcja (FT4) stanowi jedynie 1% wytwarzanych hormonów, a pozostałe 99% stanowi właśnie nieaktywna frakcja hormonu związana z białkami (tj. T4). Dlatego właśnie w celu diagnostyki chorób tarczycy stosuje się oznaczenie wolnej frakcji, gdyż to właśnie ona jest hormonem aktywnie działającym w organizmie.
Za co odpowiada hormon FT4?
Wolna frakcja tyroksyny – FT4 posiada zdolność do wnikania do wszystkich żywych komórek organizmu. Dlatego pełni wiele różnych funkcji w organizmie.
Rolą FT4 w organizmie człowieka jest między innymi:
- emulgacja lipidów,
- przyswajanie cukrów prostych w przewodzie pokarmowym,
- regulowanie funkcjonowania układu nerwowego (w tym dojrzewanie układu nerwowego u płodu)
- modulowanie działaniem układu mięśniowego i kostno-szkieletowego,
- utrzymywanie homeostazy gospodarki wapniowo-fosforanowej,
- wspieranie działanie gruczołów płciowych,
- regulacja laktacji,
- stymulacja procesów utleniania w tkankach,
- regulacja temperatury ciała.
Zaplanuj odpowiednią suplementację z Thyroset. Sprawdź gdzie kupić Thyroset i jak najszybciej zacznij inteligentne wsparcie swojej tarczycy i układu immunologicznego.
Konwersja T4 do T3
Tyroksyna (T4) jest sama w sobie nieaktywną formą hormonu. W związku z tym przekształca się ona w aktywną formę – trójjodotyroninę (T3) poprzez odłączenie jednej cząsteczki jodu. To właśnie T3 jako aktywny hormon odpowiedzialny jest za subkliniczne objawy niedoczynności tarczycy. Większość zapisywanych w niedoczynności leków na tarczycę zawiera głównie nieaktywny hormon T4 – warto zwrócić uwagę na to czy nie mamy problemu z odpowiednią konwersją do aktywnego hormonu T3. Wówczas możemy nie odczuwać poprawy jeżeli chodzi o objawy po przyjmowaniu takich leków. Warto zatem dążyć do ulepszenia konwersji. Wszelkie wątpliwości warto zawsze omówić z lekarzem prowadzącym.
Proces konwersji odbywa się głównie w jelitach, wątrobie oraz nerkach. Wobec tego ważne, aby dbać o dobrą kondycję tych narządów. Warto stosować nieprzetworzoną, bogatą w składniki odżywcze dietę, dbać o odpowiednie wchłanianie w jelitach oraz o to aby nie nabawić się nadwagi czy otyłości, które będą wpływały negatywnie na proces konwersji.
Do prawidłowego procesu konwersji przyczyniają się również odpowiednie enzymy oraz składniki mineralne. Przede wszystkim należą do nich cynk, żelazo oraz selen, których to niedobory często obserwowane są w przypadku występowania choroby Hashimoto.
Do produktów bogatych w cynk zaliczamy przede wszystkim: wątróbka, jaja, produkty mleczne, mięso z piersi kurczaka i indyka, pestki dyni, groch czy łosoś.
Do produktów bogatych w żelazo zaliczamy: podroby, wołowina, pestki dyni, orzechy i nasiona, rośliny strączkowe, płatki owsiane, natka pietruszki.
Do produktów bogatych w selen zaliczamy: orzechy, otręby owsiane, nasiona słonecznika, jaja czy produkty mleczne.
Warto zadbać również o dobry poziom witaminy D, która również pozytywnie wpłynie na proces konwersji. Tutaj istotne jest wystawienie skóry na słońce czy wzbogacenie diety o produkty tj. jaja, nabiał, mięso czy ryby.
Może zdarzyć się również tak, iż T4 przekształci się w tzw. odwrotne rT3 (reverse T3). Ma on taką samą strukturę molekularną co hormon aktywny T3 natomiast jest to hormon nieaktywny. Przyłączać się natomiast może do tych samych receptorów co T3 blokując mu możliwość poprawnego działania. Stąd niezwykle ważne są rozszerzone badania krwi i ich interpretacja przez lekarza prowadzącego.
FT4 a Hashimoto
W przypadku diagnozy niedoczynności tarczycy mamy do czynienia z obniżonym stężeniem wolnej tyroksyny (FT4) i podwyższonym stężeniem TSH. W przypadku diagnozy choroby Hashimoto konieczne jest natomiast dodatkowo zbadanie poziomu przeciwciał antyTPO, które to gdy są podwyższone ostatecznie potwierdzą zapalenie tarczycy.
Podsumowanie
- Wolna frakcja tyroksyny – FT4 posiada zdolność do wnikania do wszystkich żywych komórek organizmu, dlatego pełni w nim szereg istotnych funkcji
- Obniżony wynik FT4 świadczy o niedoczynności tarczycy
- Hormon T4 przekształca się w aktywny T3 w procesie konwersji, która jest bardzo istotnym procesem w przypadku odpowiedniego działania hormonów tarczycy
- Proces konwersji odbywa się w jelitach, nerkach i wątrobie, zatem warto zadbać o dobrą kondycję tych narządów
- Do prawidłowego procesu konwersji przyczyniają się witaminy i składniki mineralne tj. selen, żelazo, cynk i witamina D – warto zwrócić na nie uwagę w codziennej diecie.
Bibliografia:
[1] Gajewski P. (red.), Interna Szczeklika, Medycyna praktyczna, Kraków 2020.
[2] C. Fileei in., Comparison of Three Free T4 (FT4) and Free T3 (FT3) Immunoassays in Healthy Subjects and Patients with Thyroid Diseases and Severe Non-Thyroidal Illnesses,„ Clinical Laboratory”, nr 58 (7–8), 2012.
[3] R. Caquet, “250 badań laboratoryjnych”, Warszawa, 2007, s. 450–451
[4] Neumeister Birgid. Diagnostyka laboratoryjna. Poradnik kliniczny. Elsevier Health Sciences, 2013.
Publikowane na blogu treści są opiniami niezależnych autorów – specjalistów w dziedzinie nauki i dietoterapii. Norsa Pharma Sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za treści zawarte w publikacjach.
