Data publikacji: 8 lipca 2024 Data aktualizacji: 24 lipca 2024 Czas czytania: 9 minut
Spis treści
Przebodźcowanie to jedno z największych wyzwań współczesnych czasów. Nic zatem dziwnego, że tak wiele osób interesuje się tematyką mindfulness, czyli praktyką uważności. W tym wpisie odpowiemy na pytanie, skąd właściwie wziął się mindfulness i jak pomaga w redukcji stresu. Na koniec artykułu przedstawimy kilka popularnych ćwiczeń na praktykowanie uważności.
Mindfulness, czyli uważność wywodzi się z buddyjskiej tradycji medytacji, która sięga 2500 lat wstecz. W starożytnych tekstach medytację uważności opisywano jako dostępną dla każdego metodę, która zmniejsza cierpienie i wspiera rozwój pozytywnych komponentów, takich jak stan równowagi emocjonalnej, współczucie i mądrość.
Popularność medytacji uważności w dzisiejszych czasach zawdzięczamy amerykańskiemu terapeucie Jonowi Kabatowi-Zinnowi. W 1979 roku założył on pierwszą Klinikę Redukcji Stresu przy Szkole Medycznej Uniwersytetu w Massachussetts. Jon Kabat-Zinn opracował także współczesną definicję mindfulness, która brzmi: stan świadomości będący wynikiem intencjonalnego i nieoceniającego kierowania uwagi na to, czego doświadczamy w chwili obecnej.
Innymi słowy mindfulness to tryb bycia w pełni obecnym tu i teraz. Praktyka uważności polega na zdolności do zauważania (uświadamiania sobie) wszystkiego, co dzieje się w naszym bieżącym doświadczeniu, nie dając się porwać rutynowemu myśleniu, emocjom czy reakcjom.
Medytacja mindfulness to temat, o którym coraz więcej słychać w mediach, szczególnie społecznościowych.
Skąd tak duże zainteresowanie buddyjskimi tradycjami?
Po pierwsze – żyjemy w bardzo dynamicznym środowisku.
Każdego dnia docierają do nas różne bodźce – zarówno te pozytywne, jak i negatywne. Praktycznie każdy z nas zmaga się z jakimiś wyzwaniami codzienności. Niektórzy mają bardzo stresującą pracę, innych przytłacza nadmiar obowiązków domowych, a jeszcze innych problemy w relacjach. Nierzadko zdarza się, że problemy „nakładają się” na siebie. Skutkuje to wieloma negatywnymi myślami, rozpamiętywaniem przeszłości czy patrzeniem z lękiem w przyszłość. Każdy jest niejako niewolnikiem własnych myśli, a im więcej ich jest, tym trudniej skupić się na wykonywaniu codziennych czynności.
Po drugie – popularność mediów społecznościowych i praktyk dalekowschodnich sprawiła, że jak grzyby po deszczu zaczęli pojawiać się tak zwani „coache życia”, promujący praktyki mindfulness, afirmacje i inne sposoby radzenia sobie z wyzwaniami w życiu codziennym.
W tym miejscu warto jednak zaznaczyć, że większość z nich (mimo gorących zapewnień w mediach społecznościowych) nie ma żadnego doświadczenia w tym temacie i chce jedynie zarobić na ludziach szukających pomocy.
Pamiętaj:
Wiesz już, na czym polega mindfulness i jak łatwo wpaść w pułapkę negatywnych emocji. Regularne wykonywanie treningu uważności przynosi wiele korzyści dla zdrowia – zarówno w sferze psychicznej, jak i fizycznej.
Przewlekły stres negatywnie wpływa na cały organizm. Natłok myśli i negatywne emocje prędzej czy później odczuwamy również w ciele – nierzadko pojawia się napięcie mięśniowe i związane z nim bóle kręgosłupa, mięśni czy głowy.
Podczas treningu uważności człowiek doświadcza tego, co dzieje się w danym momencie. Nie zastanawia się nad tym, nie analizuje. Wycisza emocje i odsuwa myśli na bok po to, aby mógł skupić się tylko i wyłącznie na chwili obecnej. Ten wgląd w samego siebie sprawia, że można przyjmować i postrzegać docierające do organizmu informacje jasno, bez ładunku emocjonalnego, oceniania i filtra szkodliwych przekonań.
Badania przeprowadzone przez Jona Kabata-Zinna na dużych populacjach na całym świecie wykazały, że trening mindfulness jest silnie skorelowany z dobrym samopoczuciem i poprawia jakość życia.
Wyróżniamy dwa główne rodzaje mindfulness: trening uważności MBSR (Mindfulness Based Stress Reduction) i trening uważności MBCT (Mindfulness Based Cognitive Therapy).
Trening uważności MBSR, zwany redukcją stresu opartą na uważności, to pierwsza, podstawowa i najbardziej znana praktyka mindfulness opracowana przez Jona Kabata-Zinna. Nie zalicza się jej do form terapii, mimo to program MBSR można znaleźć w niektórych szpitalach i innych placówkach medycznych, a także na uniwersytetach, w ośrodkach medytacji i rozwoju osobistego.
MBCT, czyli terapia poznawcza oparta na uważności, to rozszerzenie klasycznego MBSR. Program MBCT został opracowany jako metoda zapobiegania nawrotom depresji. Badania wykazały, że trening uważności efektywnie redukuje zarówno gonitwę myśli, jak i lęk. MBCT jest formą terapii, z której korzystają także osoby zmagające się z uzależnieniem czy zaburzeniami odżywiania.
Wyżej wymienione praktyki polegają na pracy z uważnością pod okiem specjalisty. Mindfulness można jednak praktykować samodzielnie i to w różnych sytuacjach życiowych.
Na czym polega mindfulness na co dzień? Na uważności podczas wykonywania zwykłych czynności, wyłapywaniu tego, co podsuwa nam umysł, akceptacji rzeczywistości i radzeniu sobie ze stresem.
Życie pędzi dzień za dniem. Większość czynności wykonujemy na tak zwanym autopilocie. Jak co rano wstajemy, jemy śniadanie, myjemy zęby i wychodzimy do pracy. Ile razy zdarzyło Ci się w drodze do biura zastanowić, czy na pewno zamknąłeś drzwi do mieszkania? A może nawet kiedyś wróciłeś do domu, żeby to sprawdzić?
Uważność jest remedium na autopilota.
Ćwiczenia mindfulness możesz wykonywać nawet podczas porannej pielęgnacji. Uwolnij umysł od natłoku myśli. Skup się na tym, co robisz. Jaki zapach i konsystencję ma Twój krem do twarzy? Co czujesz, rozsmarowując go po buzi? Jaki smak ma pasta do zębów, której bezwiednie używasz każdego dnia? Mindfulness polega na rozwijaniu doświadczeń zmysłowych i dostrzeganiu tego, co tu i teraz.
Medytacja uważności może towarzyszyć Ci także w pracy. Regularne przerwy pomagają w redukcji stresu i zwiększeniu produktywności. Podczas przerwy warto skupić się na oddechu, oczyścić umysł i wsłuchać w sygnały płynące z ciała.
Mindfulness często łączony jest z jogą. Ćwiczenia na macie nie tylko rozluźniają ciało i wzmacniają mięśnie, ale również przynoszą wiele korzyści dla umysłu – pozwalają skupić się na oddechu i zredukować stres. Podczas spokojnej, rozciągającej praktyki jogi wykonuje się wiele ćwiczeń polegających na zatrzymaniu (na przykład leżenie w pozycji dziecka). To idealny moment na uważność.
Nie masz czasu na mindfulness w ciągu dnia? Przed snem, zamiast scrollować media społecznościowe, zrób krótką medytację. Możesz wykonać ją samodzielnie lub posłużyć się jednym z wielu materiałów dostępnych w internecie.
Technika mindfulness na dobry sen skupia się na wyciszeniu umysłu. Wszystko to, co wydarzyło się w ciągu dnia, jest już za Tobą. Nie wiemy, co życie przyniesie jutro. Dlatego należy skupić się na tym, co tu i teraz, a nawracające myśli traktować jak obłoki sunące po niebie, które na chwilę są, a za moment znikają z pola widzenia. Wyciszenie ciała i umysłu wieczorem obniża stres i korzystnie wpływa na produkcję melatoniny odpowiedzialnej za głęboki, zdrowy sen.
Redukcja stresu, poprawa jakości życia, lepsze samopoczucie – to wszystko może dać Ci uważność. Pamiętaj, że zdrowie psychiczne jest tak samo ważne jak kondycja fizyczna i praktykuj mindfulness tak często, jak tylko się da. Z czasem na pewno nabierzesz wprawy.
Nie możesz poradzić sobie ze stresem? Spróbuj ćwiczenia na uważność polegającego na świadomym oddychaniu.
To ćwiczenie na uważność nazywane jest także często „zarzucaniem kotwicy”. Dobrze sprawdza się, gdy nasz mózg nie radzi sobie z negatywnymi bodźcami i „zanurza się” w lękach i czarnych scenariuszach.
Ostatnie ćwiczenie mindfulness skupia się na zauważeniu i docenieniu „tu i teraz”.
Absolwentka kierunku Żywienie człowieka i ocena żywności w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Zaraz po obronie tytułu, zaczęła wykorzystywać swoją wiedzę w praktyce. W Maczfit odpowiada za diety Vege i Wegan. Prywatnie pasjonatka sportów outdoorowych letnich i zimowych oraz makijażu. Uwielbia próbować nowych rzeczy w życiu i na talerzu.
Poznaj naszą ofertę
NIETOLERANCJE POKARMOWE
No Lactose & Low Gluten
Bez laktozy i o obniżonej zawartości glutenu? Bez problemu! W tej diecie mamy tyle pysznych alternatyw, że nie zauważysz ich braku.
Cena od 79,90 zł / dzień
Zamów100% ROŚLINNIE
Wegan
Stuprocentowo roślinnie, stuprocentowo… smacznie! Zbilansowana dieta bez produktów odzwierzęcych. Nawet nie poczujesz, że je wykluczyliśmy!
Cena od 78,90 zł / dzień
ZamówTRADYCYJNE SMAKI
Comfort
Tradycyjne smaki ze szczyptą nowoczesności, dostarczane codziennie prosto pod Twoje drzwi.
Cena od 63,90 zł / dzień
Zamów20 DAŃ DO WYBORU
Everyday
Uwielbiasz klasykę, choć czasami kuszą Cię nowe doznania? Tu znajdziesz znane smaki ze szczyptą fantazji.
Cena od 69,00 zł / dzień
ZamówZESTAW 3 POSIŁKÓW
Trio
Chcesz jeść zdrowo, ale masz dość rygorystycznych diet? Wypróbuj zestaw trzech posiłków z opcjonalnymi dodatkami.
Cena od 41,00 zł / dzień
Zamów30 DAŃ DO WYBORU
Top Sellers
Spróbuj dań, które kochają nasi klienci. Wybierz niepodważalnie smaczne bestsellery Maczfit.
Cena od 79,00 zł / dzień
ZamówAKTYWNIE I SMACZNIE
Fit & Slim
Dbanie o sylwetkę i zdrowie jeszcze nigdy nie było tak łatwe. Wybierz dietę, z którą bez wyrzeczeń zrealizujesz swoje cele.
Cena od 79,00 zł / dzień
ZamówOBNIŻONY IG / MNIEJ CUKRU
Diabetic & Low Sugar
Potrawy, które znasz, ale w wersji z niskim i średnim indeksem glikemicznym – dla Twojego zdrowia. Bez rezygnowania z ulubionych smaków!
Cena od 78,00 zł / dzień
ZamówKETO POST PRZERYWANY
Keto IF
Ogranicz spożycie węglowodanów i w krótkim czasie zredukuj zbędną tkankę tłuszczową.
Cena od 83,90 zł / dzień
ZamówDIETA WEGETARIAŃSKA
Vege
Maksimum smaku i różnorodności – za to bez mięsa i ryb! Dla tych, którzy chcą jeść wegetariańsko albo po prostu szukają odmiany od tradycyjnej diety.
Cena od 73,90 zł / dzień
Zamów40 DAŃ DO WYBORU
Just Restaurant
Nieograniczony wybór i różnorodne smaki to Twój „must have”? Zdecyduj się na najszerszą ofertę dań na rynku.
Cena od 89,00 zł / dzień
ZamówDLA WRAŻLIWYCH JELIT
FODMAP
Poczuj ulgę z dietą łagodną dla układu pokarmowego. Zapomnij o dolegliwościach – zdrowy wybór nigdy nie był pyszniejszy!
Cena od 79,90 zł / dzień
ZamówNATURALNE WSPARCIE
Hypo Hashimoto
Wspieraj swoją tarczycę i organizm bez rezygnowania z ulubionych smaków! Bez soi, glutenu i laktozy, za to z całym bogactwem różnorodnych inspiracji z całego świata.
Cena od 79,90 zł / dzień
ZamówNIETOLERANCJE POKARMOWE
No Lactose & Low Gluten
Bez laktozy i o obniżonej zawartości glutenu? Bez problemu! W tej diecie mamy tyle pysznych alternatyw, że nie zauważysz ich braku.
Cena od 79,90 zł / dzień
Zamów100% ROŚLINNIE
Wegan
Stuprocentowo roślinnie, stuprocentowo… smacznie! Zbilansowana dieta bez produktów odzwierzęcych. Nawet nie poczujesz, że je wykluczyliśmy!
Cena od 78,90 zł / dzień
ZamówTRADYCYJNE SMAKI
Comfort
Tradycyjne smaki ze szczyptą nowoczesności, dostarczane codziennie prosto pod Twoje drzwi.
Cena od 63,90 zł / dzień
Zamów20 DAŃ DO WYBORU
Everyday
Uwielbiasz klasykę, choć czasami kuszą Cię nowe doznania? Tu znajdziesz znane smaki ze szczyptą fantazji.
Cena od 69,00 zł / dzień
ZamówZESTAW 3 POSIŁKÓW
Trio
Chcesz jeść zdrowo, ale masz dość rygorystycznych diet? Wypróbuj zestaw trzech posiłków z opcjonalnymi dodatkami.
Cena od 41,00 zł / dzień
Zamów30 DAŃ DO WYBORU
Top Sellers
Spróbuj dań, które kochają nasi klienci. Wybierz niepodważalnie smaczne bestsellery Maczfit.
Cena od 79,00 zł / dzień
ZamówAKTYWNIE I SMACZNIE
Fit & Slim
Dbanie o sylwetkę i zdrowie jeszcze nigdy nie było tak łatwe. Wybierz dietę, z którą bez wyrzeczeń zrealizujesz swoje cele.
Cena od 79,00 zł / dzień
ZamówOBNIŻONY IG / MNIEJ CUKRU
Diabetic & Low Sugar
Potrawy, które znasz, ale w wersji z niskim i średnim indeksem glikemicznym – dla Twojego zdrowia. Bez rezygnowania z ulubionych smaków!
Cena od 78,00 zł / dzień
ZamówKETO POST PRZERYWANY
Keto IF
Ogranicz spożycie węglowodanów i w krótkim czasie zredukuj zbędną tkankę tłuszczową.
Cena od 83,90 zł / dzień
ZamówDIETA WEGETARIAŃSKA
Vege
Maksimum smaku i różnorodności – za to bez mięsa i ryb! Dla tych, którzy chcą jeść wegetariańsko albo po prostu szukają odmiany od tradycyjnej diety.
Cena od 73,90 zł / dzień
Zamów40 DAŃ DO WYBORU
Just Restaurant
Nieograniczony wybór i różnorodne smaki to Twój „must have”? Zdecyduj się na najszerszą ofertę dań na rynku.
Cena od 89,00 zł / dzień
ZamówDLA WRAŻLIWYCH JELIT
FODMAP
Poczuj ulgę z dietą łagodną dla układu pokarmowego. Zapomnij o dolegliwościach – zdrowy wybór nigdy nie był pyszniejszy!
Cena od 79,90 zł / dzień
ZamówNATURALNE WSPARCIE
Hypo Hashimoto
Wspieraj swoją tarczycę i organizm bez rezygnowania z ulubionych smaków! Bez soi, glutenu i laktozy, za to z całym bogactwem różnorodnych inspiracji z całego świata.
Cena od 79,90 zł / dzień
ZamówNIETOLERANCJE POKARMOWE
No Lactose & Low Gluten
Bez laktozy i o obniżonej zawartości glutenu? Bez problemu! W tej diecie mamy tyle pysznych alternatyw, że nie zauważysz ich braku.
Cena od 79,90 zł / dzień
Zamów100% ROŚLINNIE
Wegan
Stuprocentowo roślinnie, stuprocentowo… smacznie! Zbilansowana dieta bez produktów odzwierzęcych. Nawet nie poczujesz, że je wykluczyliśmy!
Cena od 78,90 zł / dzień
ZamówTRADYCYJNE SMAKI
Comfort
Tradycyjne smaki ze szczyptą nowoczesności, dostarczane codziennie prosto pod Twoje drzwi.
Cena od 63,90 zł / dzień
ZamówPolecane artykuły